You are currently viewing BMC – Arpan

BMC – Arpan

Jedyną ciężarówką stojącą na stoisku tureckiej korporacji BMC było specjalne terenowe 4-osiowe podwozie, oznaczone jako 8×8 TWV, skonstruowane w ramach narodowego tureckiego programu budowy samochodowej haubicy kalibru 155 mm. Ta krajowa haubica samochodowa – typ 8×8 ARPAN-155 – została dostarczona tureckim siłom zbrojnym do testów w 2023 roku. Jak nieco wcześniej stwierdził stwierdził dyrektor generalny BMC Power – Mustafa Kaval – kraje zaprzyjaźnione i sojusznicze wykazują duże zainteresowanie ARPAN. W tym kontekście oczekuje się od systemu znaczących sukcesów eksportowych.
ARPAN-155, którego system kierowania ogniem został opracowany przez ASELSAN, oferuje wysoką mobilność strategiczną, operacyjną i taktyczną w porównaniu z systemami gąsienicowymi o podobnej sile ognia, oraz zapewnia korzyści w postaci niskiego początkowego kosztu nabycia i niskich kosztów eksploatacji, konserwacji i utrzymania. W układzie czysto bojowo eksploatacyjnym ARPAN-155 może być gotowy do strzału w ciągu 1 minuty. System, który może oddać 6 strzałów na minutę, jest przy tym w stanie opuścić swoją pozycję w ciągu 1 minuty. Innymi słowy, ARPAN może zabezpieczyć intensywne wsparcie ogniowe w krótkim czasie, łącznie w ciągu trzech minut, i następnie przenieść się w inną lokalizację. Ma to zdecydowanie utrudnić prowadzenie ognia kontrbateryjnego oraz zdecydowanie osłabić możliwość szybkiego wykrycia przez drony przeciwnika. Systemy te zapewniają również znaczną przewagę nad systemami haubic holowanych, szczególnie w misjach typu „Fire and Go”, dzięki krótkiemu czasowi gotowości do misji i dużej zwrotności. Poza tym Turcy zwracają uwagę na dwa powiązane aspekty – uderzenie drona w taką haubicę powoduje znacznie mniejsze uszkodzenia niż niż jego uderzenie w wieżowy moduł haubicy na podwoziu gąsienicowy. Co więcej, jeśli już dojdzie do bezpowrotnego zniszczenia takich systemów, to straty spowodowane utratą systemu samochodowego są niższe niż straty spowodowane zniszczeniem systemu gąsienicowego.
Zgodnie z potrzebami Dowództwa Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Turcji, w ramach projektu głównego wykonawcy ASFAT, prowadzono prace nad haubicą 155 mm zintegrowaną z taktycznym pojazdem kołowym 8×8.Oznaczenie ARPAN-155 nosiła montowana na ciężarówce haubica kalibru. 155 mm, która znajdowała się w fazie testów bojowych. W ramach projektu jako platforma nośna są wykorzystane taktyczne pojazdy kołowe 8×8 opracowane przez BMC dla haubic Panter.
Pomiędzy ASFAT a BMC podpisano więc „Umowę na taktyczny pojazd kołowy” w ramach projektu modernizacji haubicy T-155 Panther. Już pod koniec grudnia 2022 roku na targach IDEAS w Pakistanie ASFAT zaprezentowało model swojego nowego systemu artyleryjskiego opracowanego na potrzeby programu modernizacji holowanych armatohaubic Panter, które miały zostać posadowione na podwoziu samochodu ciężarowego, jednak o układzie 8 × 8, a nie 6 × 6 jak pierwotnie proponowano. Tym samym Turcy rozpoczęli budowanie swojej pozycji na rynku samochodowych armatohaubic kal. 155 mm, który w ostatnich latach był zdominowany przez zaledwie kilka konstrukcji w tym francuskiego Caesara. Model ten miał zachęcić Pakistańczyków do zakupu takiego rozwiązania, z racji na to, że ten kraj też użytkuje holowane armatohaubice Panter. Już dwa tygodnie później zorganizowano oficjalny pokaz gotowego pojazdu z zapowiedzią dostarczenia tureckim Siłom Zbrojnym pierwszych egzemplarzy w sierpniu 2023 roku, rozpoczynając proces modernizacji setek holowanych Panter kal. 155 mm. W trakcie wydarzenia obecny był m.in. turecki prezydent Recep Tayyip Erdoğan
Samobieżna armatohaubica, mogąca strzelać bezpośrednio i stromotorowo, ARPAN 155 stanowi więc efekt połączenia armatohaubicy holowanej Panter z podwoziem ciężarówki BMC 525-44 8×8 – BMC TWV 8×8. Jest to podwozie specjalnie skonstruowane w tym celu, bez żadnego cywilnego odpowiednika, 4-osiowe, z napędzanymi wszystkimi osiami. Jedną z jego zasadniczych cech charakterystycznych jest specjalna, mocno wysunięta do przodu kabina, wydłużona, załogowa, czterodrzwiowa, integralnie opancerzona, o gwarantowanych stopniach ochrony balistycznej i przeciwminowej na poziomie maksymalnie 2. Kabina ta ma także nieco zredukowaną wysokość oraz – wskutek wysunięcia do przodu – została nieco niżej osadzona. Jej stalowy zderzak przedni jest wąski, jego środkowa pozioma partia zawiera na samym środku hak zaczepowy, a po bokach otwory – tzw oczka do przeciąga lin. Partie narożne są zaś podniesione i z każdej strony zawierają po trzy okrągłe reflektory, ustawione w linii, ukośnie i chronione stalową siatką. Przednia stalowa atrapa nad zderzakiem nie jest cofnięta za ten zderzak i ma podobny układ stylistyczny jak on. Tzn. jej środkowa część pozostaje pozioma, tak samo jak zlokalizowane na niej dwa wydłużone, poziome wloty powietrza – cieńszy niżej, szerszy wyżej – oraz listwa między tymi wlotami, na której pośrodku ulokowano znak firmowy BMC. Boki przedniej atrapy, z przetłoczeniami i zagłębieniami, analogicznie jak boczne partie zderzaka, wznoszą się. W swojej górnej partii przednia atrapa została zaś pochylona do tyłu, by płynnie wizualnie przejść w położony wyżej moduł z dzielonymi szybami pancernymi, zamocowanymi w jednym stalowym przykręcanym obramowaniu, każda z tych szyb o kształcie w przybliżeniu poziomego prostokąta. Każdą z tych połówek wyciera także jedna dolna indywidualna wycieraczka. Wymianę tej wycieraczki czy czyszczenie samej szyby ułatwiają z kolei dwa poziome uchwyty – tzw. rączki, zamocowane po jednym, na środku, pod każdą z połówek szyb.
Ponieważ kabinę – jak podkreślono – wysunięto do przodu, jej drzwi przednie całkowicie znajdują się przed osiami, ma drzwi tylne nad pierwszą z przednich osi. W rezultacie by z przodu wejść do środka, wystarczy skorzystać z trzech stopni wejściowych – dolnego krótszego wahliwego i dwóch górnych stałych. Pomóc może w tym pionowy stalowy rurowy uchwyt między drzwiami przednimi i tylnymi. Wejście natomiast do tyłu wymaga zarówno skorzystania z tych przednich schodków, jak i następnie przesunięcia się do tyłu i skorzystania ze stalowego płaskiego górnego fragmentu błotnika drugiej z osi przednich, położonego tuż pod drzwiami tylnymi. Wymaga to nieco ekwilibrystyki, czego noe ukrywali nawet sami przedstawiciele BMC. Drzwi przednie i tylne spoczywają każde na dwóch stalowych solidnych zawiasach i nie są wymienne. Otwiera się je za pomocą poziomych obrotowych uchwytów. Dolna krawędź drzwi przednich jest pozioma, podobnie jak górna, tylna pionowa, a przednia na dole pionowa, u góry pochylona zgodnie z kątem pochylenia do tyłu szyby przedniej. Drzwi tylne mają z kolei prosty kształt pionowego prostokąta. Przy czym, ponieważ dolna linia szyb pancernych w obu drzwiach wznosi się, patrząc od przodu do tyłu, oraz drzwi tylne są krótsze niż przednie, szyby pancerne w drzwiach przednich cechują się zdecydowanie większą powierzchnią niż szyby tego rodzaju w drzwiach tylnych.
Ponadto, zgodnie z przekazanymi informacjami do napędu służy 6-cylindrowy, rzędowy silnik Cummins. Sami Turcy podają jego moc maksymalną na 585 lub 447 kW/600 KM. Współpracuje on z automatyczną skrzynią przekładniowa Allison i skrzynią rozdzielczą. Ogumienie na wszystkich osiach, w celu zachowania wysokiej dzielności terenowej – mobilności taktycznej jest pojedyncze. Mechaniczne zawieszenie każdej z osi bazuje na parabolicznych resorach piórowych. Poza tym rama podwozia ma tradycyjny układ drabinowy, a tworzą ją wzmocnione podłużnice i poprzeczki. Dopuszczalna masa całkowita została z kolei określona na 36000-38000 kg.
Inne kluczowe dane prezentują się następująco: .zasięg na drogach o nawierzchni utwardzonej – do 600 km, prześwit 350 mm, prędkość maksymalna 80 km/h. To o tyle ważne, że systemy tego typu wykorzystuje się często do realizowania szybkich artyleryjskich misji, gdzie liczą się wysoka manewrowość i krótki czas rozstawiania i składania systemu.

Tekst: Jarosław Brach

Zdjęcia: Bartosz Wojtowski