Niskopodwoziowa naczepa Demarko ST775-20W.H została opracowana specjalnie dla rumuńskich sił zbrojnych, ale może być także przedstawiona innym potencjalnym odbiorcom. Realizacja tego projektu rozpoczęła się w roku 2020, a dostawy zakończyły w roku 2022. Ogólnie kontrakt obejmował 42 sztuki naczep tego typu. Sprzęga się je 4-osiowy ciężkimi uterenowionymi ciągnikami siodłowo balastowymi IVECO Astra SM M1250.70T WM 8×8. Ciężarówki te po raz pierwszy zostały oficjalnie pokazane na targach Eurosatory w 2016 roku.   Chociaż bazowo naczepa dla Rumunii służy do tego samego celu – tzn. analogicznie jak naczepy odbierane przez Siły Zbrojne RP do przerzutu w warunkach drogowych i terenowych (uzależnione od rodzaju zastosowanego ciągnika) ciężkiego sprzętu i innych ładunków o masie nominalnej 70000 kg, to jednak w układzie konstrukcyjnym różni się od nich w kilku zasadniczych obszarach. Przede wszystkim zastosowano w niej inny układ jezdny – niezależnie mocowane, obrotowe, wahliwe, zawieszone hydraulicznie a nie pneumatycznie osie tzw. systemu pendel. Jest ono znane już od lat na cywilnym rynku przewozów ponadgabarytowych i dobrze na nim przyjęte oraz proponowane przez branżowych potentatów. Jego zaletami są:
  • właśnie zawieszenie hydrauliczne, bardzo odporne na złe warunki pracy oraz zapewniające wyjątkową precyzję działania układu zawieszenia, w tym zmianę jego wysokości;

  • indywidualny montaż każdego z obrotowych modułów pojedynczego agregatu osiowego, zawierającego po dwie opony, z osią obrotu idealnie pośrodku – między tymi oponami. Obrotowy moduł osiowy z wahliwymi siłownikami hydraulicznymi znajduje się pośrodku osi, a opony na jego zewnątrz. Teoretycznie każdy taki moduł może w takim razie być obracany niezależnie. Ponadto, co niezwykle istotne, niezależnie porusza się w pionie, co przekłada się na łatwość pokonywania terenowych odcinków dróg o wyboistej nawierzchni, z wieloma zagłębieniami i wzniesieniami, w tym ułożonymi niesymetrycznie po obu stronach agregatu jezdnego naczepy – tzn. zagłębienie po jednej stronie, wzniesienie po drugiej; Ogólnie w odniesieniu do osi systemu pendel kinematyka (utrzymywanie właściwej zbieżności i rozbieżności) jest niemal idealna. To ma duże znaczenie m.in. dla ograniczenia zużycia opon, na co niekorzystnie wpływa zmiana rozstawu kół oraz zbieżności i rozbieżności przy opuszczaniu i podnoszeniu pokładu ładunkowego naczep. Dzięki optymalnemu układaniu się względem podłoża osi wahliwej możliwe staje się także uzyskanie wysokiego nacisku na linię osi, rzędu 12000 kg. Poza tym tak zbudowane osie właściwie prowadzą się w koleinach, ponieważ – jak wskazano – punkt ich obrotu znajduje się między kołami;
  • powiązany z poprzednimi elementami bardzo duży skok zawieszenia każdej z niezależnych obrotowych osi, dochodzący do aż 650 mm.

Do tego naczepa została wyposażona w szereg czujników, w tym: inklinometry, akcelerometry, encodery – dzięki którym możliwa stała się aktywna kontrola pracy/poziomowania platformy załadunkowej. W rezultacie w porównaniu a naczepami z zawieszeniem szczególnie zależnym – opartym na sztywnej belce osiowej, czy nawet naczepami z zawieszeniem niezależnym z półosiami możliwe są:

  • niezwykle sprawne pokonywanie odcinków terenowych – ten rodzaj naczepy od strony układu jednego wyróżnia się niezrównaną mobilnością taktyczną;
  • maksymalna stabilizacja platformy, gdzie zawieszenie kompensuje wszelkie przechyły. Powyższe okazuje się wyjątkowo pomocne w trakcie jazdy z ładunkiem m.in. po krętych, górskich/górzystych odcinkach dróg, gdyż przekłada się na wzrost bezpieczeństwa tego przewozu oraz powoduje, że nawet z ciężkim ładunkiem (głównie skupionym, jak czołgi) w tych warunkach topograficznych zestaw może się poruszać nieco szybciej niż przy w przypadku naczep z innymi układami zawieszenia.
Druga istotna zmiana w porównaniu z naczepami dla wojska polskiego dotyczy natomiast szerokości. W odróżnieniu bowiem od naczep dostarczanych naszej armii, szerokość naczep dla Rumunii jest zmienna, sterowana hydraulicznie. Szerokość bazowa wynosi 3.000 mm. Po poszerzeniu jej wartość zwiększa się do 3500 mm. To poszerzanie odbywa się za pomocą siłowników hydraulicznych.

Poza tym naczepa ST775-20W.H ma 7 linii osi, z czego 6 linii jest skręcanych – sterowanych hydraulicznie, dla poprawy manewrowości, w tym redukcji promienia skrętu. Pokład ładunkowy został z tyłu zaopatrzony w dwusekcyjne najazdy, sterowane hydraulicznie lub ręcznie, których rozstaw da się dostosować do przewożonego pojazdu. Regulacja wysokości sprzęgu odbywa się w zakresie od 1230 do 1610 mm. Kompensacja obciążeń jest możliwa również za pomocą łabędziej szyi. Następnymi kluczowymi wyróżnikami tej naczepy są: sterowanie radiowe, awaryjnie też ręczne, zmienna charakterystyka skrętu kół, adaptacyjne tłumienie zawieszenia oraz dwa niezależne obwody skrętu osi, dzięki czemu możliwy jest zarówno skręt przeciwbieżny, jak i współbieżny. Do tego dochodzi automatyczna kalibracja kół. W efekcie po zastosowaniu maksymalnych skrętów np. na rondach czy ciasnych zakrętach, po naciśnięciu jednego klawisza koła naczepy wracają do pozycji jazdy na wprost.

  Tekst: Jarosław Brach

  Zdjęcia: Producent