Unikatowy samochód techniczny na podwoziu Tatry
Ochotnicza straż pożarna z miejscowości Borohrádek otrzymała samochód ratownictwa technicznego i ratowniczo-gaśniczy przeznaczony do gaszenia pożarów i radzenia sobie w sytuacjach awaryjnych z przyczyn technicznych i technologicznych, oznaczony jako TA-S2R. Pojazd ten powstał poprzez przebudowę „Morawsko-Śląskiego Samochodu Ratunkowego” wyprodukowanego przez THT Polička w 2006 roku.
Celem tej przebudowy było zaspokojenie potrzeb w zakresie pojazdu wielozadaniowego dla jednostki Borohrádek oraz Serafin Campestrini s.r.o (SECA Borohrádek), gdzie jednostka uczestniczy w zapewnieniu bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Priorytetami były: możliwość zabrania większej ilości środka gaśniczego (wody), możliwość obsługi ładunków żurawiem, ratowanie ciężkiego sprzętu dwoma wciągarkami oraz dostateczne oświetlenie terenu akcji.
Konwersja pojazdu:
Podwozie do konwersji zostało zakupione w 2020 roku przez firmę „SECA Borohrádek”. Za zgodą przedstawicieli Miasta Borohrádek gwarantem tego projektu zostały Jednostka Straży Pożarnej Borohrádek i zespół Tatrzańskiej Straży Pożarnej Borohrádek. Odbudowę rozpoczęto 6 marca 2020 roku, a zakończono 7 kwietnia 2021 roku, kiedy pojazd został przygotowany do procedury homologacyjnej zakończonej wydaniem certyfikatu TUPO w dniu 9 marca 2022 roku. Podzespoły, w tym silnik, zostały ponownie zabezpieczone na podwoziu i wymieniono wsad eksploatacyjny. M.in. nastąpiły: kompletna wymiana okładzin hamulcowych, remont bębnów hamulcowych, wymiana wszystkich elementów gumowych, przewodów hamulcowych i kierownicy wraz z wymianą wspomagania kierownicy i zmiany biegów. Na skrzyni biegów dodatkowo zamontowano podwójnie zregenerowany napęd pomocniczy Tatra 2TP 160 H/100 o wyjściowym momencie obrotowym 730 Nm do napędzania wału odbioru mocy od skrzyni biegów do napędu pompy pożarniczej oraz napędu pompy hydraulicznej do sterowania żurawiem załadunkowym. Hydrauliczny żuraw załadunkowy także został całkowicie odnowiony i pomalowany. Okablowanie, w tym elementy hamulców pneumatycznych i sterowanie podwoziem, jest zaś zupełnie nowe. Do tego podwozie polakierowano w kolorze RAL 7016, a oryginalne opony wojskowe zastąpiono oponami nowego typu marki Continental o konstrukcji terenowej i rozmiarze 14.00R20, osadzonymi na felgach o rozmiarze 10.00-20, z doprowadzonym systemem zmiany ciśnienia powietrza w oponach i utrzymywania go (centralny system pompowania kół). Wymieniono również uszkodzoną kabinę kierowcy i załogi na odnowioną. Niektóre części użytkowe zostały przeniesione z oryginalnej kabiny, a części nadwozia zostały zakupione do nowego liftingu. Przeprowadzono ponadto całkowitą wymianę wnętrza kabiny na nowe, w tym siedzisk i schowków do przechowywania sprzętu przeciwpożarowego. Instalacja elektryczna została całkowicie wymieniona na nową, na półce w górnej części zamontowane są kontrolki świateł pomocniczych, sterownik VRZ, radiostacja oraz cyfrowy wyświetlacz poziomu wody w zbiorniku, wskaźniki otwarcia rolet nadwozia. Wszystko po to, aby pojazd spełnia wymagania ČSN i EN.
Oprócz tego wykonano nową zabudowę pojazdu, łącznie z osprzętem i okablowaniem. Prace nad rekonstrukcją trwały łącznie 14 miesięcy i odbywały się głównie na terenie remizy strażackiej w Borohrádku. Finansowanie całego projektu zapewniła firma Serafin Campestrini s.r.o Borohrádek.
Opis pojazdu po przebudowie na samochód techniczny TA-S2R
Tatra 815 8×8 VVN to pojazd terenowy typu wojskowego ze specjalną zabudową i wyposażeniem do radzenia sobie z sytuacjami awaryjnymi z przyczyn technicznych i technologicznych oraz pożarami z wymogiem gaszenia obiektów wielkogabarytowych, z żurawiem załadunkowo-hydraulicznym typu HMF 1250 K3. Długość auta wynosi 9670 mm, szerokość 2500 mm, wysokość 3465 mm, wysokość nadproża 410 mm, a masa własna 28900 kg
Podwozie: jest to 4-osiowe podwozie według koncepcji Tatra – typ 26265/26251 8×8 z rurą centralną – centralną rurą nośną, półosiami wahliwymi w niezależnym zawieszeniu i stałym napędem na wszystkie koła. Rozstaw osi równa się 1650+2970+1450 mm, a dopuszczalna masa całkowita 29000-32000 kg. Wszystkie osie zaopatrzono w dyferencjały z mechaniczną blokadą oraz w redukcje w piastach kół. Na drodze pojazd może ciągnąć przyczepy o maksymalnej masie 45000 kg.
Silnik: do napędu służy silnik T3-930-50. Jest on dwurzędowy, o kącie rozwarcia cylindrów (90°), dwunastocylindrowy, z bezpośrednim wtryskiem paliwa, o mocy 265 kW/360 KM przy 2200 obr/min. Silnik jest chłodzony powietrzem przez wentylator osiowy. Doładowaniem zajmuje się para turbosprężarek – jedna na każdy rząd cylindrów. Smarowanie silnika odbywa się ciśnieniowo, z pompą zębatą zamontowaną na przedniej pokrywie silnika. Z tyłu silnika zamontowano chłodnicę oleju, dwucylindrową sprężarkę i alternator.
Skrzynia biegów, sprzęgło: Sprzęgło cierne jednotarczowe ze sprężyną talerzową jest zamontowane na kole zamachowym silnika. Jest sterowane hydraulicznie ze wspomaganiem pneumatycznym. Skrzynia przekładniowa jest mechaniczna, dziesięciobiegowa, z pneumatycznym wspomaganiem. Przystawka odbioru mocy Tatra 2TP160H/100 oraz napęd wyciągarki z dodatkowej skrzyni 1TTP/150 zapewniają napęd dodatkowych agregatów.
Kabina: Kabina jest odchylana, wagonowa, całkowicie metalowa, przedłużona, zamontowana na przedniej ciągłej ramie i dwudrzwiowa, ze schowkiem za siedzeniami. Ogrzewanie zapewnia niezależna nagrzewnica Eberspacher. Niebiesko-czerwono-
Zabudowa:
Zabudowa wykonana w całości z profili stalowych, pokryta powłoką antykorozyjną i blachą aluminiową w technologii klejenia oraz umieszczona na ramie pośredniej pojazdu. Stalowy zbiornik na wodę cechuje całkowita pojemność 9500 l/9800 l. Środki pianotwórcze podaje się z zewnątrz. Zbiornik na wodę pomalowano farbą antykorozyjną, a w jego wnętrzu zamontowano falochrony ze stali nierdzewnej. Poziom wody sygnalizuje cyfrowy wyświetlacz przy siedzeniu operatora oraz w kabinie kierowcy, Dla dowódcy akcji dane znajdują się na wyświetlaczu stanu, umieszczonym z każdej strony auta w górnej części nadwozia w postaci lampek LED. Zabudowa ma łącznie cztery boczne skrytki do przechowywania sprzętu przeciwpożarowego, zamykane lekkimi pyło- i wodoszczelnymi żaluzjami aluminiowymi. W przedniej części zabudowy pod zbiornikiem środka gaśniczego z każdej strony znajduje się skrzynka z wyposażeniem technicznym do współpracy z ramieniem hydraulicznym oraz z piłą łańcuchową wraz z osprzętem. W tylnej części korpusu zlokalizowano dwa schowki na m.in. węże C, B, dysze i niezbędną armaturę. Za drzwiami harmonijkowymi w tylnej części zainstalowano wyjście z liną z oryginalnej wyciągarki wojskowej oraz pompę pożarniczą wraz z osprzętem. Autopompa jest średniociśnieniowa, produkowana przez Maleco Srl.it. typ Niagara M-40.10, o wydajności nominalnej 4000 l/min przy ciśnieniu 10 barów, wysokości ssania 3 m przy cisnieniu 3200 obr/min, spełniająca deklarowaną przez producenta normę EN 1028. W skład modułu pompy wchodzą panel sterowania oraz system dozowania środka pianotwórczego z podawaniem ze źródła zewnętrznego. Pompę można również obsługiwać z pozycji kierowcy w przypadku korzystania ze zderzakowego – zamontowanego na przednim zderzaku działka wodno-pianowego PROTEK 922 o wydajności pływu 800-1550 l/min. Na górnej platformie zabudowy zamocowano z kolei obrotowe działko PROTEK 648 o maksymalnej wydajności do 4000 l/min przy pobieraniu wody sieciowej z hydrantu.
Otoczenie pojazdu, w tym stanowisko wyciągarki, są oświetlane szeregiem diod LED sterowanych z fotela kierowcy.
Wyciągarki: Pojeździe dostał dwie wciągarki linowe: w przedniej części ramy pomocniczej zlokalizowano elektryczną wciągarkę linową Golemwinch o sile uciągu 5,4 t, z możliwością bezprzewodowego sterowania przez operatora. W tylnej części auta oryginalną wyciągarkę wojskową napędza krótki wał z wyprowadzony z przystawki odbioru mocy, sterowanej z kabiny kierowcy. Siła uciągu tej wyciągarki wynosi 117 kN, a długość liny 60 m przy średnicy 22 mm.
Zakabinowy hydrauliczny żuraw załadowczy: Pojazd otrzymał hydrauliczny żuraw załadowczy HMF 1250 K 3, stabilizowany parą podpór. HNJ ma trzy ramiona wysuwane hydrauliczne. Stanowiska kontrolne rozmieszczono po obu stronach samochodu i są one technicznie identyczne. Żuraw wyróżnia udźwig 1110 kg na odległość do 9,9 m oraz maksymalny udźwig 2570 kg przy wysunięciu ramion na odległość 4,5 m.
Inne wyposażenie:
Pojazd ma kamerę cofania, z wyświetlaczem monitorującym umieszczonym przy kierowcy, włączanym podczas uruchamiania pompy oraz monitor buforowy do wyświetlania parametrów pracy autopompy, które są odczytywane przez kamerę w obszarze pompy. Jeśli jest używany żuraw, monitor można przenieść do obszaru sterowania nim, a operator może monitorować zawieszony ładunek za pomocą kamery umieszczonej na końcu ramienia żurawia. Kolorystyka pojazdu jest zunifikowana ze wszystkimi pojazdami JSDH Borohrádek, a mianowicie czerwony RAL 3000 uzupełniony białym paskiem RAL 9003 i akcentującymi akcesoriami z boku i z tyłu samochodu.
Realizacja: Prace nad rekonstrukcją trwały 15 miesięcy i odbywały się głównie na terenie remizy strażackiej w Borohrádku. Konsultacje prowadzono ze słowackimi kolegami z DHZ Trnava – Farárske Pole, którzy już posiadają podobny pojazd i fi. HTS Jirny s.r.o., która zajęła się dostawą komponentów do produkcji zabudowy przeciwpożarowej oraz montażem pompy pożarniczej wraz z niezbędnymi akcesoriami.
Samochód Techniczny TA-S2R Tatra 815 8×8 VVN został wdrożony zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi przepisami i spełnia zarówno rozporządzenie o ruchu drogowym, rozporządzenie nr 35/2007 z późniejszymi zmianami wprowadzonymi zarządzeniem nr 53/2010 w sprawie warunków technicznych dla sprzętu przeciwpożarowego oraz normy ČSN EN 1846-1, 1846-2 + A, 1846-3, na podstawie których pojazd został przebudowany i później dopuszczony do eksploatacji. W rekonstrukcji brał udział „zespół tatrzański Hasiči Borohrádek”, który wykorzystał wiele wiedzy z zakończonej już całościowej odbudowy Tatry 6×6 CAS 32. Praca odbyła się w czasie wolnym bez prawa do wynagrodzenia, łącznie trwając 4487 roboczogodzin. Ceny materiałów i części do konwersji wyniosły około 2 360 000 CZK bez VAT, wliczając w to zakup podwozia.
Tym samym Samochód Techniczny TA-S2R Tatra 815 8×8 VVN jest pojazdem eksploatacyjnie wielofunkcyjnym. Z jednej strony sam może prowadzić duże akcje gaśnicze – akcje wymagające podawania znacznych ilości środków gaśniczych. Z drugiej zaś może wykonywać wiele zadań z zakresu ratownictwa technicznego i ewakuacji. Nie ma on zatem wielu analogicznych – bliskich odpowiedników.
Tekst: Jarosław Brach
Zdjęcia: Producent