Polska Izba Spedycji i Logistyki jednym z kluczowych rodzimych pionierów w zakresie wprowadzania w naszym kraju zestawów klasy EMS 25,25
Zestawy klasy EMS 25,25 m, czyli złożone zgodnie z tzw. europejskim systemem
modułowym EMS, nie są rozwiązaniem nowym. W Polsce jedne z pierwszych prac
naukowych traktujących o zestawach klasy EMS 25,25 m zaczęły się ukazywać w drugiej
połowie lat 90. ubiegłego stulecia. Niemniej w kolejnych latach tematyka ta zeszła na dalszy
plan, co stanowiło następstwo małego wówczas zainteresowania nią w licznych krajach
europejskich. Temat ten ponownie stał się niezwykle aktualny na początku tego stulecia, gdy
dyskusja na temat celowości implementacji EMS zaczęła być prowadzona w Niemczech i
Holandii.
W przypadku naszego państwa przez wiele lat nie zajmowano się możliwością wdrożenia
EMS, Stały za tym głównie względy infrastrukturalne – tzn. brak spójnej sieci nowoczesnych
dróg, łączących główne rodzime centra produkcyjne i dystrybucyjne, wyróżniających się
odpowiednią nośnością oraz infrastrukturą towarzyszącą. Sytuacja w tej materii zaczęła się
jednak zmieniać wyraźnie na lepsze w ostatnim czasie, kiedy były oddawane do użytku
kolejne kilometry autostrad i tras szybkiego ruchu – dróg ekspresowych. Wszystko to od
strony infrastrukturalnej stwarzało dobre warunki do wprowadzenia u nas systemu EMS.
Zostało to zauważone m.in. przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki. W jej ramach w maju
2023 roku została powołana grupa inicjatywna, składająca się z przedstawicieli znanych
polskich przewoźników drogowych, której celem było rozpoczęcie prac nad wdrożeniem w
naszym kraju zestawów klasy EMS 25,25 m. Grupa ta nawiązała współpracę z jednym
największych krajowych znawców tej tematyki – dr. hab. Jarosławem Brachem. Powyższe
zaowocowało przygotowaniem przez ten zespół pod nadzorem Profesora Polskiego
Narodowego Planu Wdrożenia Zestawów Klasy EMS. Dokument ten został następnie
przedstawiony w Ministerstwie Infrastruktury, stając się bazą dla kolejnych opracowań na ten
temat. M.in. zostały w nich doprecyzowane plany wprowadzania zestawów klasy EMS, w tym
dosyć szczegółowo zaprezentowano czteroetapowy proces tej implementacji. Jednocześnie
zostały podjęte działania ukierunkowane na konsolidację podmiotów zainteresowanych
wsparciem ten inicjatywy. W tym gronie znaleźli się m.in. inni przewoźnicy, niezrzeszeni w
PISiL, Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego oraz pozostałe stowarzyszenia branżowe.
Podjęto m.in. działania ukierunkowane ma zintegrować dotychczas nieraz rozproszonych
wysiłki w tym zakresie. Kwestia zasadniczo odnosiła się do tego, by branża zaczęła
przemawiać jednym głosem i razem uzgodniła stanowisko, a nie pojedyncze strony
podejmowały własne działania, zazwyczaj nieskuteczne.
Te posunięcia zaczęły przynosić wymierne efekty. Stosunkowo szybko dokumenty
przygotowane przez zespół specjalistów z PISIL pod naukowym nadzorem prof. Bracha
zaczęły być analizowane przez odpowiednie komórki Ministerstwa Infrastruktury. Poza tym
przedstawiciele PISiL oraz innych współdziałających organizacji uczestniczyli w pracach
sejmowej Komisji Infrastruktury, co z jednej strony pozwalało na przybliżenie stanowiska
branży, z drugiej na odpieranie zarzutów formułowanych wobec EMS, często zresztą
nieuprawnionych.
Tym samym inicjatywy PISiL zmierzające do wdrożenia w naszym państwie zestawów
kategorii EMS 25,25 m w szczególności są skupione na:
- określeniu minimalnej maksymalnej masy całkowitej zestawu, która powinna
wynosić 48000 kg i bardzo szybko – jeśli nie w międzyczasie nie wystąpią żadne
poważniejsze komplikacje, zostać podniesiona do docelowej wartości 60000 kg;
- wskazaniu tras, po których początkowo mogłyby się poruszać zestawy EMS;
- określeniu dodatkowych wymagań dla kierowców mających prowadzić takie
zestawy.
Działania te przyniosły już pierwsze namacalne rezultaty. W dniu 12 grudnia 2024 roku w
piśmie skierowanym do PISiL Departament Transportu Drogowego MI poinformował
bowiem, że rozpoczęto w nim prace nad koncepcją programu pilotażowego mającego na celu
dopuszczenie do ruchu pojazdów EMS w Polsce. Na tym etapie kluczowe dla PISiL
pozostaje:
- wskazanie na sensowność wprowadzania zestawów klasy EMS 25,25 m o
dopuszczalnej masie całkowitej co najmniej 48000 kg, gdyż niższe jej wartości są
antyproduktywne, antyefektywnościowe i antyekologiczne;
- przygotowanie zasad prowadzenia odpowiednich szkoleń dla kierowców mających
prowadzić takie kombinacje;
- określenie tras, po których w pierwszym etapie mogłyby się poruszać takie zestawy;
- dalsza współpraca z Ministerstwem Infrastruktury nad ostatecznym kształtem
przepisów wykonawczych wprowadzających w naszym kraju zestawy tego rodzaju, w
tym warunków technicznych, jakie musiałyby one spełniać;
- dalsza integracja podmiotów – interesariuszy zainteresowanych promocją tej
technologii, by – jak wskazano już wcześniej – całe środowisko w tej sprawie zajęło
jednolite stanowisko, co z jednej strony miałoby wesprzeć i skonsolidować dotychczas
podejmujących w tej tematyce własne inicjatywy, z drugiej z kolei neutralizować
wpływ sił przeciwnych i defetystycznych.
Kluczową w tym rolę odgrywają wiedza i edukacja.
Dlatego Rada PISiL pozostaje otwarta na współpracę z każdym, kto chce wspomóc wdrażanie
w Polsce zestawów klasy EMS 25,25 m, w tym poprzez podjęcie skojarzonych działań
wspierających. Ważne jest szczególnie, by środowisko współpracowało, a partykularyzmy
osobiste i zawodowe nie stanęły na drodze do płynnego, skutecznego i efektywnego
wdrażania tego rozwiązania.
Tekst: Jarosław Brach
Zdjęcia: Producent
