W październiku norweskie siły zbrojne odebrały od Scanii pierwsze osiem z łącznie 38 nowych lotniskowych autocystern. Nowe zestawy paliwowe będą eksploatowane na lotniskach Sił Zbrojnych na terenie całego kraju.
Nowo nabyte pojazdy przejmą teraz zadania wykonywane dotychczas na norweskich lotniskach wojskowych przez zestawy 35- czy nawet 50-letnie Te lotniskowe autocysterny są zbudowane na bazie samochodów Scania P460XT i są dostarczane zarówno jako szosowe, 2-osiowe ciągniki w układzie napędowym 4×2 z naczepami, jak i zwykłe 3-osiowe, uterenowione podwozia w układzie napędowym 6×4. Mają one pojemność odpowiednio 35 000 – 2- osiowe naczepy – i 20 000 litrów.
Silnik zastosowany w tych ciężarówkach to 13-litrowa jednostka Scanii. Zgodnie z koncepcją „jednego paliwa” Norweskich Sił Zbrojnych auta te są przystosowane do zasilania paliwem F-34 norweskich sił zbrojnych. To to samo paliwo, które cysterny dostarcza do samolotów. Powyższe zapewnia zwiększoną gotowość oraz elastyczność i uniwersalność całego wojskowego systemu zaopatrzenia w paliwo. Poza tym kompletacja obejmuje skrzynię biegów Scania GRSO905 i układ zautomatyzowanej zmiany przełożeń Opticruise. Do tego, by samochody były jak najbardziej wytrzymałe, Norweskie Siły Zbrojne wybrały zawieszenie mechaniczne oparte na wzmocnionych resorach paraboliczne. Natomiast w zakresie tzw. kompletacji zewnętrznej postawiono na model wyposażenia XT, zawierający między innymi większy prześwit z płytą podwozia, stalowy zderzak przedni i siatkowe osłony lamp. Poza tym ciągniki mają krótką, dzienną kabinę i zwiększony rozstaw osi, aby pomieści kontener – szafę z całą aparaturą do tankowania.
Podczas projektowania dla Norweskich Sił Zbrojnych ważny był także komfort kierowcy i użytkownika. Dlatego zastosowano fotele kierowcy i pasażera klasy premium, klimatyzację, dodatkowe ogrzewanie i radio DAB, które zostały zatem wybrane tak, aby codzienne życie załogi naziemnej było jak najbardziej wygodne.
Pierwsza dostawa miała miejsce w sierpniu, kiedy Scania przekazała Norweskim Siłom Zbrojnym pierwsze cztery cysterny na podwoziach. Wprowadzono je do eksploatacji w bazie lotniczej Ørland.
Podczas ceremonii przekazania, która odbyła się 18 października w Sessvollmoen, zostały zaś przejęte kolejne cztery gotowe do użycia cysterny. Będą one stacjonować w Evenes. Kolejne samochody są uzupełniane w sposób ciągły, a ostatnie egzemplarze będą przekazane w 2025 roku.
Max Nensén, menedżer ds. produktów obronnych w Norsk Scania, wskazuje, że „Pomimo przeciwności losu projekt ogólnie zakończył się sukcesem”.
Nowe lotniskowe autocysterny dla sił zbrojnych muszą być eksploatowane i konserwowane przez długi czas. W związku z tym Scania i Defense Materials ściśle współpracowały podczas całego procesu projektowego, mapując potrzeby i wymagania, które położyły podwaliny pod wykonanie zarówno odpowiednich samochodów, jak i zabudów. Kiedy pierwszy egzemplarz został w pełni zbudowany, Scania, jako ostateczny – całkowity dostawca, dokładnie przetestowała systemy i sprawdziła, czy spełniono wszystkie wymagania norweskiego resortu obrony. Co więcej, Norweskie Siły Zbrojne wraz z użytkownikami sprzętu również zweryfikowały i sprawdziły systemy. Testy te doprowadziły do wprowadzenia koniecznych dostosowań i zmian w projekcie, które zostały wdrożone w pozostałej części produkcji. W ten sposób Siły Zbrojne otrzymują system, który zaspokoi ich potrzeby na kolejne 25 lat.
Oprócz pojazdów dostawa obejmuje umowę CLS i związaną z nią logistykę. Duża ilość części zamiennych będzie też znajdować się magazynach Sił Zbrojnych – jak to określono – w stałej gotowości.
Projekt był realizowany w wymagającym czasie. Umowa została zawarta 26 marca 2021 roku, w okresie panującej pandemii. Tuż po tym nastąpił kryzys energetyczny, który pociągnął za sobą wzrost cen surowców, którego nikt nie mógł przewidzieć. Nie nastąpiła żadna poprawa, gdy nadeszła wojna na Ukrainie, która wywarła dalszą presję na dostawców materiałów obronnych w Europie. Tomas Beck, szef działu lądowego w sekcji materiałów obronnych norweskiego MON, wskazał „Jesteśmy bardzo zadowoleni ze współpracy z firmą Norsk Scania jako dostawcą systemu. Cysterny te zwiększą zdolność Sił Zbrojnych do wspierania operacji powietrznych”.

   Tekst: Jarosław Brach

   Zdjęcia: Producent