Liczne systemy, takie jak Active Brake Assist i Sideguard Assist, zostały zainstalowane na długo przed tym, zanim były wymagane przez prawo. Deweloperzy Daimler Truck od lat pracują nad zapewnieniem kierowcom coraz lepszego wsparcia w ich pracy dzięki systemom wspomagania bezpieczeństwa. Cel: wyposażenie co najmniej 75%. pojazdów dostarczonych w 2025 roku i co najmniej 80% w 2030 roku w system bezpieczeństwa przewyższający wymagania prawne pod względem wydajności i zakresu zastosowania. Wizja bezwypadkowej jazdy motywuje Daimler Truck wzrostu poziomu bezpieczeństwa zapewnianego przez wszystkie ciężarówki i autobusy, które są opracowywane i produkowane w grupie firm i sprzedawane pod markami Mercedes-Benz, Freightliner, FUSO, Setra, Thomas Built Buses, Western Star , Bharat Benz i RIZON.

Firma postawiła sobie za cel wyposażenie w 2025 roku co najmniej 75% pojazdów dostarczanych na jej podstawowe rynki i co najmniej 80% w 2030 roku w systemy bezpieczeństwa przewyższające wymagania prawne pod względem zakresu i wydajności. O wielkiej wadze, jaką Daimler Truck przywiązuje do bezpieczeństwa na drogach, świadczy fakt, że kwestia ta jest mocno osadzona w długoterminowej strategii zrównoważonego biznesu. W portfolio marek koncernu marka Mercedes-Benz oznacza pionierskie osiągnięcia technologiczne w dziedzinie bezpieczeństwa – odpowiednie systemy bezpieczeństwa są często stosowane najpierw w Mercedes-Benz Trucks, a następnie sukcesywnie oferowane w innych markach zgodnie ze strategią globalnej platformy w zależności od wymagań rynku i życzeń klientów. Tylko w 2022 roku na innych rynkach, markach i modelach dostępnych było wiele nowych systemów bezpieczeństwa i wspomagania – takich jak Active Sideguard Assist w Freightliner Cascadia i Active Drive Assist 2 w autokarach Setra ComfortClass i TopClass. Również automatyczny asystent hamowania awaryjnego, po raz pierwszy zaprezentowany w 2006 roku, ma na koncie szczególne sukcesy. Do tej pory w pojazdach Daimler Truck Active Brake Assist został bowiem sprzedany ponad milion razy.

Firma zawsze była pionierem w branży pod względem systemów wspomagających. Deweloperzy Daimler Truck od lat pracują nad tym, aby systemy wspomagania kierowców coraz lepiej wspierały ich pracę, a tym samym jeszcze bardziej poprawiały bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg.

Kompleksowa koncepcja integralnego bezpieczeństwa

Prowadzone przez firmę badania wypadków pojazdów użytkowych odgrywają kluczową rolę w rozwoju Daimler Truck. Dzięki analizom wypadków od 1972 roku przygotowuje się podstawy do ciągłego wprowadzania dalszych środków optymalizacyjnych do pojazdów. I zawsze zgodnie z kompleksową koncepcją Integral Safety. Bierne i aktywne systemy bezpieczeństwa zainstalowane w pojeździe mogą wtedy zapewnić wsparcie w czterech fazach: po pierwsze podczas jazdy, po drugie w razie niebezpieczeństwa, po trzecie w sytuacji wypadku i po czwarte po kolizji.

Ciężarówki stały się w ostatnich latach coraz bezpieczniejsze. Według niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego liczba ofiar śmiertelnych w wypadkach z ich udziałem w latach 2011-2021 spadła z 889 do 613, czyli o prawie 30%. W tym samym okresie liczba ofiar wypadków drogowych zabitych przez pojazdy ciężarowe spadła ze 174 do 140 – o prawie 20%. To pozytywny rozwój, szczególnie w świetle prawie 15-procentowego wzrostu wielkości transportu w latach 2011-2021 według Bundesverband Güterkraftverkehr Logistik und Entsorgung (BGL) eV Patrząc na ten rozwój w Niemczech w jeszcze dłuższym okresie, można zauważyć że według BGL w latach 1992-2021 liczba osób zabitych w wypadkach z udziałem iężarówek na miliard wykonanych tonokilometrów spadła z 7,5 do 1,2. Odpowiada to spadkowi o 84%. W ten sposób liczba poważnych obrażeń spadła z 52,9 do 11,2 – spadek o 79%. Wszystko to nie może jednak przesłaniać faktu, że w najgorszym przypadku każdy wypadek pociąga za sobą wiele ludzkich cierpień oraz wysokie koszty następcze.

O krok przed czasem

Daimler Truck dąży do zapewnienia ze strony producenta bardzo wysokiego poziomu bezpieczeństwa swoich pojazdów. Z tego powodu instalował wiele systemów na długo przed tym, zanim wymagały tego przepisy prawa. Na przykład Mercedes-Benz Trucks był pierwszym wytwórcą, który już w 1981 roku wprowadził do ciężarówek układ przeciwblokujący ABS. Kilka lat później pojawił się system antypoślizgowy ASR. Wraz z wprowadzeniem pierwszego Actrosa w 1996 roku Mercedes-Benz Trucks ponownie ustanowił standardy w zakresie elektronicznie sterowanego układu hamulcowego EBS. Asystent kontroli odległości i asystent pasa ruchu pojawiły się w 2000 roku jako kolejne rewolucyjne systemy bezpieczeństwa, a w 2001 roku zaproponowano elektroniczny program stabilizacji toru jazdy ESP dla ciężarówek. W 2002 roku w drugiej generacji Actrosa swoją premierę miały zaś system wspomagający ruszanie pod górę i wspomaganie hamowania awaryjnego.

Aktywny asystent hamowania na autostradach i w ruchu miejskim

W 2006 roku Active Brake Assist (ABA) zapoczątkował nową erę systemów wspomagania bezpieczeństwa. Po raz pierwszy ciężarówka była w stanie zainicjować maksymalne hamowanie z pełnym zatrzymaniem w ramach ograniczeń systemowych. W kolejnych latach funkcje ABA były systematycznie rozszerzane Dostępna obecnie piąta generacja asystenta hamowania awaryjnego (ABA 5) wykorzystuje połączenie systemu radarowego i układu kamer. Jeśli system wykryje ryzyko wypadku z poprzedzającym pojazdem, nieruchomą przeszkodą lub pieszym przechodzącym przez jezdnię, zbliżającym się do ciężarówki lub idącym pasem z przodu, najpierw włączą się ostrzeżenie wizualne i sygnał dźwiękowy. Jeśli kierowca nie zareaguje odpowiednio, w drugim kroku system może zainicjować częściowe hamowanie. Jeśli kolizja jest nadal nieunikniona, ABA 5 może przeprowadzić automatyczne maksymalne hamowanie do prędkości pojazdu 50 km/h. Wreszcie, nowy elektronicznie sterowany hamulec postojowy włącza się automatycznie, gdy pojazd stoi.

Sideguard Assist z funkcją automatycznego hamowania

Sideguard Assist S1R, który od 2016 roku jest fabrycznie dostępny w ofercie Daimler Truck dla wielu modeli z serii Actros, Arocs lub Econic, to kolejny przykład pionierskiej roli, jaką firma odegrała w rozwoju systemów bezpieczeństwa i wspomagania. Sideguard Assist może pomóc w zapobieganiu wypadkom z udziałem pieszych i rowerzystów. Od 2019 roku jest również dostępny jako rozwiązanie modernizacyjne dla wielu modeli tych serii (od roku modelowego 2017). W czerwcu 2021 roku Daimler Truck jako pierwszy producent wprowadził Active Sideguard Assist (ASGA). Ten innowacyjny system jest w stanie nie tylko ostrzec kierowcę przed poruszającymi się rowerzystami, hulajnogami lub pieszymi po stronie pasażera, ale także może inicjować automatyczne hamowanie aż do zatrzymania przy prędkości w skręcie do 20 km/h, jeśli kierowca nie zareaguje odpowiednio na ostrzeżenia dźwiękowe i wizualne. ASGA może rozpoznać potrzebę interwencji w hamowanie i idealnie zapobiec potencjalnej kolizji.

Mniej znaczy więcej: kamera MirrorCam drugiej generacji z krótszymi ramionami

Do wizualnych ostrzeżeń asystent ochrony bocznej S1R i ASGA wykorzystują wyświetlacz z zainstalowanej kamery MirrorCam zamiast konwencjonalnych lusterek głównych i szerokokątnych. Od kwietnia 2022 roku w użyciu jest system lustrzanek drugiej generacji, który może zapewnić kierowcy jeszcze lepsze wsparcie w wielu sytuacjach w ruchu drogowym dzięki krótszym o dziesięć centymetrów ramionom kamer i nowym parametrom obrazu. Jedną z zalet skrócenia ramion kamery stanowi to, że kierowcy mogą teraz łatwiej cofać się w linii prostej niż w przypadku pierwszej generacji. Powyższe wynika w szczególności z faktu, że perspektywa MirrorCam jest teraz jeszcze bardziej zbliżona do perspektywy konwencjonalnego szklanego lustra.

Ewolucja dopasowania kolorów i jasności w ramach systemu kamer, który pierwotnie był już bardzo jasny, oznacza, że wyświetlacze mogą jeszcze dokładniej przedstawiać obszar istotny dla sytuacji na drodze, np. podczas cofania do ciemnego lub słabo oświetlonego korytarza. Dzięki efektowi wspomagającemu udoskonalony system MirrorCam może teraz jeszcze bezpieczniej i bez stresu radzić sobie z sytuacjami takimi jak wyprzedzanie, manewrowanie, jazda w słabej widoczności i ciemności, pokonywanie zakrętów oaz omijanie wąskich przestrzeni.

Częściowo zautomatyzowana jazda z funkcją zatrzymania awaryjnego

Badania nad wypadkami doprowadziły też do pomysłu na Active Drive Assist (ADA), który od 2018 roku po raz pierwszy umożliwił częściowo zautomatyzowaną jazdę (poziom 2) seryjnie produkowaną ciężarówką. W pewnych warunkach opcjonalny system aktywnie wspiera kierowcę poprzez prowadzenie wzdłużne i poprzeczne oraz może automatycznie pomóc w utrzymaniu odległości, przyspieszaniu i kierowaniu, pod warunkiem spełnienia niezbędnych warunków systemowych, takich jak wystarczający promień zakrętu lub wyraźnie widoczne oznaczenia pasa ruchu .Jeśli kierowca zbliży się zbyt bardzo poprzedzającego pojazdu, ADA może autonomicznie wyhamować ciężarówkę, aby utrzymać ustawioną odległość od poprzedzającego pojazdu. Gdy odległość od poprzedzającego pojazdu jest odpowiednia, system może z powrotem rozpędzić ciężarówkę do ustawionej prędkości.

Od czerwca 2021 roku najnowsza generacja, ADA 2 z funkcją zatrzymania awaryjnego, jest w stanie zrobić o wiel więcej: system ten może zainicjować zatrzymanie awaryjne, gdy wykryje, że kierowca podczas jazdy nie prowadzi już aktywnie, na przykład z powodu problemu zdrowotnego. Gdy pojazd zatrzyma się, system może automatycznie włączyć nowy elektroniczny hamulec postojowy. Drzwi są również odblokowane, dzięki czemu w nagłym przypadku medycznym ratownicy medyczni lub inne osoby udzielające pierwszej pomocy mogą uzyskać bezpośredni dostęp do kierowcy.

Pas ruchu w widoku z kamery

Aby zapewnić, że krótka chwila nieuwagi ma jak najmniejsze konsekwencje, sprawdzonym systemem jest także asystent utrzymania pasa ruchu. Za pomocą sygnału akustycznego i wizualnego oraz komunikatu ostrzegawczego na wyświetlaczu ostrzega on kierowcę o zbliżającym się zjechaniu z wyznaczonego pasa. W tym celu kamera cyfrowa stale monitoruje drogę przed ciężarówką i może wykrywać niebezpieczne odchylenia od utrzymania pasa ruchu, gdy jezdnia jest oznaczona.

W tym kontekście ważną funkcję pełni ponadto Attention Assist, prawie zawsze seryjnie montowany w pojazdach powyżej 18 ton z zainstalowanym asystentem utrzymania pasa ruchu. Na podstawie różnych parametrów system ten stale monitoruje uwagę kierowcy, nawet gdy asystent utrzymania pasa ruchu jest wyłączony. Asystent uwagi może wykryć typowe manewry kierowania przez kierowcę, gdy jego koncentracja na bezpiecznej jeździe spada, a po osiągnięciu krytycznego limitu wzywa kierowcę wizualnie i akustycznie, aby zrobił sobie przerwę. Asystent koncentracji jest aktywny od prędkości około 60 km/h. Jeśli asystent utrzymania pasa ruchu został wyłączony, zostanie on ponownie automatycznie włączony wraz z ostrzeżeniem.

Zmniejszenie ryzyka poślizgu: Asystent kontroli stabilności i Asystent kontroli przechyłu

Stability Control Assist i Trailer Stability Control Assist to dwa aktywne systemy bezpieczeństwa, zmniejszające ryzyko poślizgu pojazdu ciągnącego oraz zestawu ciągnik/naczepa, głównie podczas pokonywania zakrętów lub manewrów omijania. W krytycznych sytuacjach na drodze, gdy pojazd ma tendencję do podsterowności lub nadsterowności w trakcie pokonywania zakrętów, siły hamowania na każdym kole są indywidualnie kontrolowane. Poza tym moc silnika ulega redukcji, z kolei zestaw ciągnika z naczepą jest zabezpieczona przed przewróceniem się poprzez jednoczesne hamowanie naczepy w kontrolowany sposób, nawet jeśli jest ona nadal wyposażona w konwencjonalny pneumatyczny układ hamulcowy.

System aktywnej kontroli stabilności na wczesnym etapie rozpoznaje również tendencję do przewracania się naczep. Jeśli na długich zakrętach – np. na zjazdach z autostrad – lub podczas szybkiej zmiany pasa ruchu naczepa niezauważalnie osiągnie granicę przechyłu, prędkość zestawu ciągnik/naczepa jest automatycznie zmniejszana, aż do odzyskania pełnej stabilności jazdy. Redukuje to znacznie ryzyko przewrócenia się naczepy siodłowej, o ile powyższe okazuje się fizycznie możliwe.

Wreszcie, Roll Control Assist służy też do zabezpieczenia kierowcy i pojazdu. System zmiennie i automatycznie dostosowuje twardość amortyzacji do danej sytuacji na drodze i stanu nawierzchni. Czujniki wykrywają pionowe ruchy przedniej i tylnej osi, ciśnienie w układzie hamulcowym, stan obciążenia, ruchy pedału przyspieszenia i prędkość. Wartości te są rejestrowane i oceniane przez centralną elektronikę sterującą i jako sygnały sterujące przesyłane do amortyzatorów wyposażonych w elektrycznie sterowany zawór.

Rozpoznawanie znaków drogowych i lepsza widoczność

Poza wyżej wymienionymi systemami portfolio bezpieczeństwa Mercedes-Benz Trucks obejmuje inne komponenty. Na przykład asystent rozpoznawania znaków drogowych w czasie rzeczywistym pomaga kierowcy rozpoznawać określone znaki drogowe i maksymalnie dwa z nich wyświetla na zestawie wskaźników. Oprócz ograniczeń prędkości i zakazów wyprzedzania system rozpoznaje znaki ostrzegawcze.

Mercedes-Benz Trucks instaluje do tego asystenta świateł drogowych, aby poprawić widoczność. System automatycznie włącza lub wyłącza światła drogowe w zależności od natężenia ruchu, dzięki czemu zawsze może zapewnić optymalne oświetlenie jezdni. W tym kontekście ważną rolę odgrywają także komponenty, takie jak główne reflektory LED, tylne światła LED i światła do jazdy dziennej LED oraz automatyczne światła drogowe/mijania i światła zakrętowe.

Akustyczny system ostrzegawczy zwiększa percepcję eActrosa i eEconic

Oprócz samochodów z konwencjonalnym napędem na olej napędowy, Daimler Truck koncentruje się na aktywnym bezpieczeństwie w swoich pojazdach z napędem akumulatorowym. Jedną z funkcji specjalnie dla eActrosa i eEconic jest wymagany przez prawo zewnętrzny dźwiękowy system ostrzegania o pojeździe (AVAS). W pojedynczych przypadkach niski poziom hałasu pojazdów elektrycznych może bowiem prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, jeśli na przykład piesi lub rowerzyści nie zauważą elektrycznej ciężarówki, dopóki nie będzie za późno. Akustyczny system ostrzegawczy ma zapobiegać takim niebezpiecznym sytuacjom. System ten w eActrosie składa się z dwóch głośników – jednego z przodu, drugiego z tyłu – połączonych ze sobą i z pojazdem. W zależności od warunków jazdy emitowane są różne dźwięki podczas jazdy do przodu i do tyłu.

W drodze do bezwypadkowej jazdy

Wszystkie te systemy wspomagania bezpieczeństwa Daimler Truck w istotny sposób przyczyniają się do zapobiegania wypadkom. Bardzo ważne jest wprowadzenie tych systemów na drogi w dużych ilościach. Ogólne rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa 2019/2144 przyjęte przez Komisję Europejską wymaga zatem od 6 lipca 2022 roku dla nowych typów pojazdów i będzie wymagać od lipca 2024 roku dla pierwszych terminów rejestracji zgodnie z przepisami w sensie stopniowego obowiązku zaawansowanych systemów dla wszystkich nowych pojazdów i dodatkowych systemów jako wyposażenia standardowego. Daimler Truck oferuje już indywidualne systemy w standardzie, ale także wyznacza kolejny ważny kamień milowy na drodze do bezwypadkowej jazdy dzięki swoim rozwiązaniom modernizacyjnym.

Ze wszystkimi systemami wspomagającymi Daimler Truck ma na celu zapewnienie kierowcy najlepszego możliwego wsparcia podczas prowadzenia pojazdu w ramach ograniczeń systemu. Jednak kierowca pozostaje w pełni odpowiedzialny za bezpieczne prowadzenie pojazdu przez cały czas, zgodnie z wymogami prawa.

   Tekst: Jarosław Brach 

   Zdjęcia: Producent