Wiarygodne, niezależne wartości emisji hałasu podczas eksploatacji ciężarówek na terenach miejskichZaangażowani: Instytut Fraunhofera ds. Przepływu Materiałów i Logistyki IML oraz eksperci ds. pomiaru hałasu z firmy Peutz Consult. Jednoznaczny wynik: elektryczne ciężarówki są postrzegane jako tylko o połowę głośniejsze niż ciężarówki z silnikiem Diesla. MAN eTruck tylko o 1 dB(A)/m „głośniej” w porównaniu do samochodów osobowych z silnikami spalinowymi przy wyprzedzaniu z prędkością 20 km/h.
MAN Truck&Bus bierze udział w badaniu „Mobility Study on Low Noise Logistics” przeprowadzonym przez Instytut Przepływu Materiałów i Logistyki IML im. Fraunhofera i sponsorowanym przez Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Transportu kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia. Jego celem jest wypracowanie standardów pomiaru emisji hałasu podczas operacji dostawczych. MAN brał udział w rzeczywistych pomiarach wybranych pojazdów z wykorzystaniem przedprodukcyjnego nowego MAN eTruck, który zostanie dostarczony klientom po raz pierwszy w 2024 roku. Rezultat: elektryczne ciężarówki są postrzegane – głównie przy niskich prędkościach – tylko o połowę głośniej niż porównywalne ciężarówki z silnikiem Diesla.
Michael Wirtz, kierownik projektu pomiarów w Peutz Consult GmbH, wyjaśnia „Na podstawie pomiarów poziom eTruck jest o około 6 dB niższy przy równomiernym wyprzedzaniu z prędkością 20 km/h. Jeśli wziąć pod uwagę, że mierzona tutaj ciężarówka z silnikiem Diesla jest o około 5 dB cichsza przy prędkości 20 km/h niż typowa podejścia z literatury, różnica między eTruck a podejściem z literatury wzrasta do 11 dB. Pod względem wrażeń słuchowych eTruck jest więc o połowę cichszy niż klasyczna ciężarówka z silnikiem Diesla. W przypadku przyspieszonego podejścia poziom był jeszcze bardziej znaczący: różnica między dwoma ciężarówkami wynosiła 12 dB”. Aby jeszcze lepiej sklasyfikować powstawanie hałasu MAN eTruck, Wirtz dokonuje porównania z autami osobowymi z napędem konwencjonalnym: „Przy poziomie mocy akustycznej ok. 49 dB(A)/m przy 20 km/h, eTruck jest tylko o 1 dB głośniejszy niż samochód osobowy z 48 dB(A)/m”. Dr Christoph Jeßberger, menedżer ds. strategii produktu w MAN, też zwraca uwagę na pozytywną równowagę „Dzięki MAN eTruck chcemy wnieść pozytywny wkład w ludzi i przyrodę. Robimy to przede wszystkim dzięki lokalnemu uwolnieniu od emisji, ale także dzięki wyraźnie odczuwalnej redukcji hałasu. Pomiary pokazują: Nasze nowe MAN eTrucks mogą być używane również poza godzinami szczytu, tj. późnym wieczorem lub wczesnym rankiem. Oznacza to, że dla naszych klientów otwierają bardzo szeroki zakres zastosowań i wysoki stopień elastyczności. Oznacza to korzystanie do 24 godzin na dobę, 7 dni w tygodniu – pod warunkiem, że istnieją ramy prawne.”
O znaczeniu tych wysiłków świadczą wymagania dotyczące hałasu i izolacji akustycznej w wielu procedurach homologacyjnych. Na przykład Holandia opracowała normę ochrony przed hałasem PIEK. W celu uzyskania certyfikatu – na przykład w przypadku dostaw nocnych – ciężarówki i inny sprzęt transportowy są poddawane testom akustycznym. Nie mogą przekraczać określonych limitów decybeli w odległości 7,5 metra. W Niemczech emisję hałasu jocenia się zgodnie z TA Lärm (Instrukcjami technicznymi dotyczącymi ochrony przed hałasem). Daniela Kirsch, kierownik projektu w firmie Fraunhofer IML, wyjaśniając problem w Niemczech, mówi „Obecnie nie ma przeglądu rynku ani znormalizowanych informacji na temat emisji hałasu z pojazdów użytkowych z napędem alternatywnym, używanych w logistyce w Niemczech. Dlatego potrzebujemy rozwiązania takiego jak certyfikat PIEK, którego firmy mogą używać jako orientacji”.
Brak wartości orientacyjnych dla zezwoleń

Uzyskanie nowych zezwoleń na dostawy w nocy lub poza godzinami szczytu jest dzisiaj nadal często trudne, gdyż brakuje wartości, które administracja mogłaby wykorzystać do orientacji. Kirsch dodaje „Opracowując podręcznik dotyczący emisji hałasu przez samochody ciężarowe z alternatywnymi układami napędowymi podczas dostaw na terenach miejskich, chcemy ułatwić pracę gminom i organom wydającym pozwolenia. Stwierdziliśmy, że brakuje im danych i zmierzonych wartości, jeśli mają podjąć decyzję, np. na przykład w przypadku nocnych dostaw na obszarach miejskich”. Dlatego badanie Fraunhofera dotyczące cichej logistyki ma to zmienić.
Konfiguracja badania i metody pomiaru
Badanie ma zostać opublikowane na początku 2024 roku. Dane do niego zebrano m.in. podczas serii pomiarów na torze testowym MAN w Monachium. Eksperci wysłali na tor MAN eTruck oraz konwencjonalny pojazd MAN TGX 18.510 z silnikiem wysokoprężnym tej samej klasy masowej i zmierzyli ich poziom hałasu. Były to ciągniki z naczepami o łącznej masie 40 ton. Pracownicy akredytowanego centrum pomiarowego Peutz Consult GmbH wykonali pomiary na zlecenie Fraunhofer IML. Ustawili skalibrowane ręczne mierniki poziomu dźwięku po prawej i lewej stronie jezdni, każdy w odległości 7,5 m. Na torze testowym MAN symulowano przy tym różne scenariusze i towarzyszącą im emisję hałasu, Po pierwsze, jazda z prędkością 20 km/h przy włączonym akustycznym systemie ostrzegawczym AVAS – wiąże się to ze sztucznymi odgłosami jazdy, ponieważ odgłos toczenia opon jest wyraźnie słyszalny dopiero przy prędkości ok. 20 kilometrów na godzinę. Dalsze pomiary wykonano przy prędkości 30 km/h oraz podczas cofania z włączonym i wyłączonym systemem ostrzegania o cofaniu. Ponadto zebrano dane dotyczące hałasu przy przyspieszaniu. Każdy pomiar wykonywano co najmniej dziesięć razy.
Wynik pomiarów w Monachium

Zmierzone wartości zgodnie z protokołem pomiarowym z pomiarów hałasu przenoszonego drogą powietrzną na torze testowym MAN w dniu 17 marca 2023 roku

Nowy MAN eTruck MAN TGX 18.510 Różnica
Cofanie (z/bez sygnału ostrzegawczego) 47,8/45,7dB(A) 60,9/60,1dB(A) -13,1/14,4dB(A)
Przyspieszony przejazd 50,4dB(A) 62,4dB(A) -12dB(A)
Płynna jazda 20 km/h 48,9 dB(A) 54,7 dB(A) -5,8dB(A)
Płynna jazda 30 km/h 52dB(A) 56dB(A) -4dB(A)

 

  Tekst: Jarosław Brach

  Zdjęcia: Producent