Od lipca w UE zaczną obowiązywać bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące nowych ciężarówek, autobusów i autokarów turystycznych. Dzięki najnowszym systemom bezpieczeństwa Daimler Truck w niektórych przypadkach wykracza daleko poza wymogi prawne. Uwaga skupia się na wszystkich użytkownikach dróg: według danych UE pasażerowie aut osobowych, rowerzyści i piesi stanowią większość ofiar śmiertelnych wypadków z udziałem pojazdów ciężarowych. Nowa technologia łączenia czujników w zakresie 270 stopni zapewnia dalekosiężną widoczność dookoła pojazdu. Systemy są instalowane we wszystkich seriach modelowych – w tym w eActrosie 600, nowej generacji autobusów i autokarów turystycznych marek Actros L, Mercedes-Benz i Setra.
Trwa odliczanie: od lipca 2024 roku wszystkie nowo zarejestrowane w UE ciężarówki, autobusy i autokary turystyczne będą musiały spełniać przepisy zaktualizowanego rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa ogólnego (GSR). Przepisy te obowiązują już w przypadku nowych modeli pojazdów od lipca 2022 roku. GSR nakłada obowiązek wprowadzenia całej serii systemów wspomagających kierowcę w celu dalszego zwiększania bezpieczeństwa drogowego wszystkich zaangażowanych stron. W szczególności elektroniczne systemy wspomagania mogą w miarę możliwości przyczynić się do tego, aby chwile nieuwagi spowodowane zmęczeniem, stresem lub rozproszeniem uwagi nie miały poważnych konsekwencji. Jest to korzystne nie tylko dla kierowców i pasażerów ciężarówek, autobusów i autokarów turystycznych, ale także dla wszystkich innych użytkowników dróg podróżujących samochodem, rowerem lub pieszo.
Dzięki systemom wspomagającym, takim jak Active Brake Assist 6, Active Sideguard Assist 2, Front Guard Assist, Active Drive Assist 3 czy Traffic Sign Assist, Daimler Truck z nawiązką spełnia te wymogi. Systemy tworzą nowy standard we wszystkich wariantach pojazdów i stanowią dodatkową wartość dodaną dla eActrosa 600 i wszystkich innych modeli akumulatorowo-elektrycznych marki Mercedes-Benz Trucks, serii modeli Actros, a w tym przypadku też nowej generacji Actrosa L, Arocsa, serii modeli Atego i Econic, ciężarówek specjalnych Mercedes-Benz oraz autobusów miejskich, międzymiastowych i turystycznych marek Mercedes-Benz i Setra.
Rainer Müller-Finkeldei, dyrektor ds. rozwoju produktów Mercedes-Benz Trucks, ocenia „Rozporządzenie UE dotyczące bezpieczeństwa ogólnego to ważny krok w kierunku bezwypadkowej jazdy – nasza „Wizja Zero”. Od dziesięcioleci konsekwentnie podążamy tą drogą, a teraz wyznaczamy nowe standardy dzięki naszym udoskonalonym systemom wspomagania bezpieczeństwa. A wszystko to z myślą o jak najlepszym zapobieganiu wypadkom, aby chronić kierowców i wszystkich użytkowników dróg”.
Koncentrujemy się na wszystkich użytkownikach dróg
Według danych z unijnej bazy danych CARE, na pasażerów aut osobowych, rowerzystów i pieszych łącznie przypadało średnio około 70 procent wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych z udziałem pojazdów ciężarowych o masie 3,5 tony lub większej – przy czym pasażerowie aut osobowych w szczególności stanowiący prawie 50 proc. 12 procent ofiar śmiertelnych w takich wypadkach stanowili pasażerowie odpowiednich pojazdów ciężarowych. Ogólnie ujmując, w ostatnich latach liczba użytkowników dróg zabitych w tych wypadkach znacznie spadła. Chociaż w 2011 roku w tej sferze nadal odnotowano 4 586 ofiar śmiertelnych wypadków drogowych, według najnowszych danych Komisji Europejskiej liczba ta spadła o około 40 procent do 2 722 w 2021 roku. Odpowiada to około 14 procent wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w UE – odsetek ten mniej więcej utrzymuje się na tym poziomie od jakiegoś czasu. Do najpowszechniejszych rodzajów wypadków w UE należą: najechanie na tył pojazdu, szczególnie na końcu korka, niezamierzone zejście z pasa ruchu, uderzenia boczne na skrzyżowaniach, kolizje podczas skręcania z powodu martwego pola oraz wypadki spowodowane błędami w wyprzedzaniu.
Dalsze zaostrzanie wymogów prawnych w nadchodzących latach
Dlatego też coraz większe znaczenie zyskują systemy wspomagania kierowcy, które mogą wykryć sytuacje krytyczne na wczesnym etapie i w rezultacie pomagają uniknąć wypadków lub przynajmniej przekładają się na złagodzenie ich skutków. Według GSR, od lipca 2024 roku systemy takie jak Sideguard Assist, system ostrzegania o ruszaniu, inteligentny asystent prędkości, system ostrzegania o utracie ciśnienia w oponach, asystent cofania z kamerą lub czujnikami oraz system ostrzegania w przypadku zmęczenia kierowcy i utraty uwagi będzie wymagane przez prawo, wraz z urządzeniem do montażu immobilizera na podstawie testu alkoholowego. Do rejestracji nowych ciężarówek, autobusów i autokarów od 2026 roku obowiązkowy będzie wysoce rozwinięty system ostrzegania w przypadku spadku koncentracji kierowcy. Pamięć danych zdarzeń pojawi się w 2029 roku. Ponadto konieczne będzie wówczas zapewnienie jeszcze większego bezpośredniego pola widzenia z miejsca pracy kierowcy.
Daimler Truck od lat jest pionierem w branży
Dzięki funkcjom bezpieczeństwa, które w tym roku zostaną zastosowane w ciężarówkach, autobusach i autokarach turystycznych Daimler Truck, firma po raz kolejny umacnia swoją pozycję jednego z pionierów w branży: Systemy są nie tylko zgodne ze standardami GSR obowiązującymi od 2024 roku , ale również częściowo wykraczają poza ich zakres.
W ostatnich latach koncern wykazał swoją pionierską rolę w rozwoju funkcji bezpieczeństwa, oferując całą gamę systemów. Na przykład ciężarówka zaopatrzona w Active Brake Assist 1 (ABA), który został wprowadzony na rynek w 2006 roku, po raz pierwszy była w stanie zainicjować maksymalne hamowanie przy pełnym zatrzymaniu w granicach systemu. W koljenych generacjach systemu funkcje asystenta hamowania awaryjnego były systematycznie rozszerzane. Kamieniem milowym był dostępny od 2020 roku ABA 5, który reaguje na poruszające się osoby nie tylko częściowym, ale maksymalnym hamowaniem. W 2016 roku firma jako pierwszy producent samochodów ciężarowych zaoferowała fabrycznie asystenta toczenia. Od 2018 roku Active Drive Assist (ADA) po raz pierwszy w seryjnej ciężarówce umożliwia częściowo zautomatyzowaną jazdę (poziom SAE 2). Wreszcie w czerwcu 2021 roku Daimler Truck jako pierwszy wytwórca wprowadził na rynek aktywnego asystenta osłony bocznej (ASGA) z funkcją hamowania.
Główną rolę w rozwoju systemów odgrywają prowadzone przez przedsiębiorstwo badania wypadków pojazdów użytkowych, które dzięki realizowanym od 1972 roku analizom wypadków położyły podwaliny pod ciągłe wprowadzanie dalszych optymalizacji w pojazdach. Skorzystał na tym także Ingo Scherhaufer, od około 20 lat odpowiedzialny za rozwój nowych systemów wspomagających. Zaledwie kilka miesięcy temu został uhonorowany „Europejską Nagrodą Bezpieczeństwa Pojazdów Użytkowych 2023” za osiągnięcia w zakresie bezpieczeństwa pojazdów użytkowych. Nagroda przyznawana jest corocznie od 1990 roku przez Europejskie Stowarzyszenie Badań i Analiz Wypadków wspólnie z organizacją ekspercką DEKRA i Niemiecką Radą Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Połączyć
Technologia fuzji czujników 270 stopni zapewniająca widoczność praktycznie we wszystkich kierunkach
Wyposażenie pojazdów w kamery i czujniki jest bardzo ważne dla skuteczności systemów wspomagających kierowcę. Aby jeszcze lepiej przyczynić się do zapobiegania wypadkom, Daimler Truck opracował nową platformę elektroniczną, umożliwiającą jeszcze większy widok do przodu i na boki dzięki tzw. fuzji czujników w celu łączenia danych radarowych i kamer. Platforma elektroniczna oferuje 20-krotnie szybsze przetwarzanie danych, a łącznie sześć zainstalowanych czujników – cztery boczne radary krótkiego zasięgu z przodu i z tyłu, zarówno po prawej, jak i lewej stronie, radar dalekiego zasięgu z przodu pośrodku oraz wielofunkcyjna kamera w przedniej szybie – może teraz obejmować kąt 270 stopni wokół pojazdu. Dzięki znacznie powiększonemu kątowi widzenia, zamontowane systemy wspomagające mogą jeszcze lepiej wykorzystać swoje zalety. Dotyczy to zarówno nowych, jak i udoskonalonych systemów.
Active Brake Assist 6 z monitorowaniem wielu pasów ruchu
Active Brake Assist 6 jest dobrym przykładem wydajności technologii syntezy 270 stopni oraz przepełnienia GSR. Przy prędkościach do 60 km/h – czyli już w przypadku ABA 5 – 50 km/h – najnowszy asystent hamowania awaryjnego Daimler Truck może też teraz automatycznie hamować z maksymalnym zatrzymaniem przed przejazdem, nadjeżdżającymi z naprzeciwka lub użytkownikami drogi znajdującymi się na pasie ruchu. GSR postuluje rozszerzoną reakcję na pieszych i rowerzystów w przypadku nowych ciężarówek, autobusów i autokarów turystycznych dopiero od 1 lipca 2026 roku. Przed pojazdami stojącymi system może, jak dotychczas, reagować przy prędkościach do ponad 80 km/h przy maksymalnym całkowitym hamowaniu. Kolejną wartością dodaną ABA 6 jest monitorowanie wielu pasów ruchu w odległości do 250 metrów w celu jeszcze lepszego wykrywania zagrożeń. Dzięki temu system może lepiej reagować na sytuacje krytyczne oraz poruszające się lub nieruchome obiekty – w tym na przykład podczas typowych sytuacji na zakrętach na autostradzie. Jednocześnie technologia radarowa z reguły zapewnia wysoką dostępność systemu nawet przy słabej widoczności.
Active Sideguard Assist 2 z rozszerzoną funkcjonalnością po stronie kierowcy
Aktywny asystent bocznej osłony drugiej generacji (ASGA 2) pokazuje, jak bardzo wyposażenie pojazdów w sześć czujników i związany z nim, powiększony kąt widzenia podnosi bezpieczeństwo na drodze. ASGA 2 monitoruje ruch zarówno po stronie kierowcy, jak i pasażera z przodu, a dzięki dwustopniowemu systemowi ostrzegania może ostrzegać kierowców o potencjalnych niebezpieczeństwach, dzięki czemu wczesna interwencja może złagodzić krytyczną sytuację na drodze. Boczna strefa monitorowania po stronie pasażera i kierowcy ma szerokość 4,25 m (poprzednio 3,75 m po stronie pasażera). Strefa ostrzegania, aktywna do prędkości 30 km/h, znajduje się maksymalnie 30 metrów za pojazdem i 7 metrów z przodu. Do prędkości skrętu wynoszącej 20 km/h w czerwonej strefie ostrzegawczej system może także zainicjować automatyczne hamowanie do momentu zatrzymania pojazdu, jeśli kierowca nie zareagował wcześniej na sygnał dźwiękowy i wizualny po stronie pasażera. Również w przypadku tej funkcji system wykracza poza wymagania GSR, przewidujące jedynie, że w razie potrzeby Sideguard Assist musi wyemitować ostrzeżenie. Ponadto ASGA 2 zapewnia inteligentną koncepcję ostrzegania o zmianie pasa ruchu w zależności od własnej pozycji na pasie i wspiera kierowców po obu stronach podczas zmiany pasa.
Nowość: Front Guard Assist monitoruje ruch przed pojazdem
W zgiełku codziennej pracy szybko może się zdarzyć, że kierowca już podczas uruchamiania silnika lub ruszania na światłach patrzy dalej w przyszłość i natychmiast odjeżdża. Może to mieć poważne konsekwencje, jeśli bezpośrednio przed ciężarówką, autobusem lub autokarem znajdują się niechronieni użytkownicy drogi, np. piesi lub rowerzyści. Aby w jak największym stopniu uniknąć wypadków w takich sytuacjach, pomocnym rozwiązaniem może okazać się nowy Front Guard Assist firmy Daimler Truck. System wspomagania monitoruje ruch przed pojazdem i wspiera kierowcę podczas postoju, ruszania i na skrzyżowaniach. Jeśli system wykryje przed pojazdem nieruchome lub poruszające się obiekty, wspiera kierowcę w sytuacjach podczas jazdy z prędkością do 15 km/h, wysyłając komunikaty ostrzegawcze za pośrednictwem dwustopniowego systemu ostrzegania. Technologia fuzji 270 stopni obejmuje martwy punkt przed pojazdem w zakresie od 0,8 do około czterech metrów na całej szerokości pojazdu.
Active Drive Assist 3 jeszcze lepiej wspiera funkcję jazdy częściowo zautomatyzowanej
Dalszemu udoskonaleniu uległ także Active Drive Assist (ADA), który od 2018 roku umożliwia częściowo zautomatyzowaną jazdę (poziom 2) w seryjnie produkowanej ciężarówce. Tam, gdzie druga generacja ADA, instalowana od czerwca 2021 roku, została udoskonalona o funkcję zatrzymania awaryjnego, ADA 3 teraz jeszcze lepiej wspiera kierowców w prowadzeniu wzdłużnym i bocznym pojazdu. Funkcja awaryjnego kierowania jest tu szczególnie nowa: gdy ASGA 2 zgłosi ryzyko kolizji podczas zmiany pasa, ADA 3 może aktywnie przeciwdziałać sterowaniu, aby zapobiec opuszczeniu pasa ruchu i skierować pojazd z powrotem na środek pasa lub na własny pas. Podobnie jak poprzednia generacja, ADA 3 może też automatycznie utrzymywać odstęp, przyspieszać i kierować, jeśli zostaną spełnione niezbędne warunki systemowe, takie jak wystarczający promień łuku lub dobrze widoczne oznaczenia pasa ruchu. Jeśli kierowca zbytnio zbliży się do pojazdu poprzedzającego, ADA 3 może automatycznie wyhamować ciężarówkę na zadaną odległość od pojazdu poprzedzającego. Gdy odległość będzie ponownie wystarczająca, system może ponownie przyspieszyć pojazd do ustawionej prędkości. Jeżeli system wykryje, że w trakcie jazdy kierowca nie ingeruje już w proces jazdy, na przykład ze względu na problemy zdrowotne, jest w stanie umiarkowanie wyhamować pojazd aż do zatrzymania lub zainicjować zatrzymanie awaryjne.
Asystent rozpoznawania znaków drogowych wykrywa znaki drogowe w czasie rzeczywistym
Dzięki kolejnemu systemowi wspomagania Daimler Truck wykracza poza wymagania GSR: to asystent rozpoznawania znaków drogowych. O ile przepisy UE wymagają stałego wyświetlania obowiązujących dla pojazdu ograniczeń prędkości z możliwością ostrzeżenia w przypadku ich przekroczenia, to system rozpoznaje także znaki zakazu wyprzedzania i znaki ostrzegawcze oraz wyświetla dwa ostatnie znaki na Kokpicie Multimedialnym lub Kokpicie Klasycznym. Dzięki inteligentnemu połączeniu danych z kamery i mapy Traffic Sign Assist wspiera jeszcze kierowców, stale wyświetlając ostatnie ograniczenie prędkości obowiązujące dla ciężarówki, co z kolei ułatwia przestrzeganie dopuszczalnej prędkości. W ten sposób można uniknąć mandatów za przekroczenie prędkości. W przypadku przekroczenia maksymalnej dopuszczalnej prędkości rozlega się sygnał ostrzegawczy. Zastosowana technologia OCR „odczytuje” też ograniczenia czasowe odpowiednich przepisów („Optyczne rozpoznawanie znaków”). Wysoka moc obliczeniowa oraz zainstalowane czujniki w połączeniu z systemem GPS dostarczają dokładnych danych w czasie rzeczywistym, pozwalających na precyzyjne określenie pozycji oraz otoczenia pojazdu.
Dodatkowe systemy tworzą harmonijny całościowy pakiet zapewniający jeszcze większe bezpieczeństwo
Wreszcie, funkcje takie jak kamera cofania pozwalająca uniknąć kolizji podczas manewrowania lub sprzęgania, system ostrzegania o utracie ciśnienia w oponach zapewniający dłuższą żywotność opon i mniejsze zużycie paliwa, system wspomagania uwagi oceniający poziom zmęczenia kierowcy oraz możliwość doposażenia w czujnik antyalkoholowy immobilizer oparty na testach również przyczynia się do większego bezpieczeństwa.
W przypadku wszystkich systemów wspomagających Daimler Truck w całym swoim portfolio produktów realizuje cel polegający na maksymalnym wspieraniu i odciążaniu kierowców podczas ich jazdy w ramach ograniczeń systemu. Jednak granic fizyki nie da się przesunąć za pomocą systemów – nawet tak dobrych, jak są. Dlatego kierowca ponosi pełną odpowiedzialność za bezpieczne prowadzenie pojazdu przez cały czas, zgodnie z przepisami prawa.

    Tekst: Jarosław Brach

    Zdjęcia: Producent