Badania Scanii nad sensem wdrożenia zestawów klasy HCT-HCV/SEC z ciągnikami siodłowymi z w pełni elektrycznym układem napędowym

Scania zwraca uwagę, że zestawy klasy HCT-HCV/SEC wchodzą w skład tzw. zrównoważonego systemu transportowego (Sustainable Transport System). Ich wdrożenie, ale jedynie tam, gdzie da się je sensownie wprowadzić zamiast zestawów klasycznych – jedno- naczepowych bądź przyczepowych – czy nawet zestawów klasy EMS – 60000 kg/25,25 m, wykazuje silne uzasadnienie ekonomiczne i paliwowo-efekwtynościowe. To drugie występuje niezależnie od rodzaju paliwa użytego do napędu ciężarówki stosowanej w takim zestawie – tzm. Czy ma ona napęd gazowy, hybrydowy – spalinowo-elektryczny czy w pełni elektryczny bądż wodorowo-elektryczny. Zawsze bowiem dwunaczepowy zestawy kategorii HCT-HCV?SEC okaże się paliwo, kosztowo, ekologicznie i organizacyjnie bardziej efektywny niż dwa krótsze tradycyjne zestawy jednonaczepowe – do wykonania tej samej pracy przewozowej będzie mianowicie jednostkowo potrzebował mniej energii – paliwa oraz zajmie krótszy odcinek drogi. W tej analizie jako bazę przyjęto dwa zwykle, najbardziej popularne zestawy jednonaczepowe o dlugości 16,5 m. Tworzą je w pełni elektryczne 2-osiowe ciągniki siodłowe z silnikami o mocy 100 kW (opcja jeden centralny silnik elektryczny o mocy właśnie 100 kW lub dwa silniki o takiej samej mocy – po 50 kW jazdy – umieszczone w piastach kół elektrycznej osi napędowej – tzw. e-osi – e-axle). Dopuszczalna masa całkowita takiego zestawu wynosi 40000 kg, a porusza się on z prędkością 80 km/h,. gdyż wyższa dla napędu w pełni elektrycznego nie bywa zalecana ze względu na znaczny wówczas wzrost zużycia energii, co negatywnie przekłada się na uzyskiwany zasięg. Dwa takie zestawy zajmują na drodze pas o długości całkowitej 100 m, wliczając w to przerwę między tymi zestawami o wartości około 67 m. Przy trzech zestawach tego rodzaju długość zajmowanego przez nie pasa drogi wzrośnie zatem do około 183-184 m (100 m + 67 m + 16,5 m) z kolei przy czterech do aż niespełna 266-270 m.

Tymczasem jeden zestaw klasy HCT-HCV/SEC z dwoma standardowymi naczepami o długości po 16,5 m każda, sprzęgniętymi ze sobą za pomocą 2-osiowego wózka łącznikowego – tzw. dolly, cechuje zasadnicza zdolność do wykonania takiej samej pracy przewozowej jak dwa zestawy 40-tonowe, 16,5-metrowe. Zarazem taki zestaw wyróżniają: długość całkowita 32 m i dopuszczalna masa całkowita 74000 kg. Do napędu tego zestawu służy zaś 3-osiowy w pełni elektryczny ciągnik siodłowy z silnikiem/silnikami o mocy 135 kW. Poza tym przyjęto, że – analogicznie jak w odniesieniu do zwykłych zestawów – prędkość maksymalna nie przekracza tutaj 80 km/h.

Na podstawie przeprowadzonych analiz Scania wskazuje, że jeden taki zestaw klasy HCT-HCV/SEC w zestawieniu z dwoma zestawami standardowymi, we wszystkich sytuacjach, przy zastosowaniu ciągników z napędem w pełni elektrycznym, charakteryzują:

• przeliczeniowo – na wykonaną pracę przewozową/przemieszczoną paletę czy tonę – zużycie energii niższe o 35%;
• dla tej samej wykonanej pracy przewozowej niższa emisja CO2 o 35%, jeśli energia elektryczna do zasilania pojazdu pochodzi z tzw. źródeł brudych;
• lepsze wykorzystanie przestrzeni na drodze – jeden zestaw 32-metrowy zajmuje aż o 68 m pasa drogi, niż dwa zestawy 16,5-metrowe. Natomiast dla dwóch zestawów 32-metrowych w porównaniu z czterema zestawami 16,5-metrowymi ta korzyść okazuje się jeszcze większa – dwa zestawy 32-metrowe zajmują bowiem pas drogi o długości około 132 m, podczas gdy cztery zestawy 16,5-metrowe aż – jak wskazano 266-270 m. Długość zajętego pasa drogi ulega więc redukcji o 50%. Tym samym powyższe oznacza:

  – mniejsze zatłoczenie na drogach;

  – lepsze wykorzystanie już dostępnej infrastruktury drogowej, co eliminuje czy przynajmniej ogranicza konieczność budowy kompletnie nowych dróg albo poszerzania tych dotychczas dostępnych;

• mniejszą wypadkowość.

Niemniej wprowadzenie do eksploatacji takich zestawów kategorii HCT-HCV/SEC wykazuje sens jedynie wtedy, gdy istnieje możliwość jak największego spożytkowania ich zdolności przewozowych co do ładowności, objętości bądź obu tych elementów ograniczających równocześnie.

   Tekst: Jarosław Brach

   Zdjęcia: Producent