Nowa skrzynia biegów Scania jest bohaterem ciężkiej pracy

Nowa ciężka przekładnia planetarna Scania wyposażi wspiera silnik Scania Super w najtrudniejszych środowiskaach górniczych i terenowych, łącząc wyższe zarządzanie momentem obrotowym, niższe zużycie paliwa i dłuższą żywotność. Dwa zespoły deweloperskie zabierają nas za kulisy.

Przełomowa, nowa, wytrzymała skrzynia biegów do silnika Scania Super jest wynikiem dziesięcioletniej pracy nad przekładniami. Trzy lata symulacji komputerowych jeszcze przed pierwszym prototypem. Tysiące godzin na fabrycznym torze testowym. Miesiące trudnych prób terenowych w codziennych operacjach wydobywczych. Tygodnie spędzone na analizowaniu danych dotyczących wydajności. I dziesiątki iteracji sprzętu oraz oprogramowania w odpowiedzi na opinie klientów. Ale to wszystko było tego warte. Nowa przekładnia planetarna Scania Heavy Planetary jest wystarczająco mocna, aby sprostać najbardziej wymagającym pracom w budownictwie, transporcie ciężkim, rolnictwie, leśnictwie i górnictwie, a jednocześnie jest lżejsza i mniejsza niż przekładnie poprzedniej generacji.

Lepsza zmiana biegów, wyższy moment obrotowy i oszczędność paliwa

Wiele imponujących nowych funkcji obejmuje mocniejsze, szersze przekładnie planetarne do zarządzania jeszcze większym momentem obrotowym, osiem biegów wstecznych do szybszego cofania, niskie obroty przy prędkości podróżnej z lepszym ruszaniem oraz hamulec wału wejściowego, który poprawia wydajność zmiany biegów. Wszystko to plus nawet o jeden procent mniejsze zużycie paliwa dzięki zmniejszonym stratom – dobre wieści dotyczące całkowitych kosztów operacyjnych i klimatu. Tomas Selling, inżynier oprogramowania, który był obecny, gdy wszystko się zaczęło w 2013 roku, wskazuje „Skrzynia biegów została zaprojektowana tak, aby bezproblemowo integrowała się z silnikiem Scania Super, zapewniając możliwie najbardziej wydajny układ napędowy”.

Codzienne dyskusje, strażnicy i nowe spostrzeżenia

Skrzynia biegów wejdzie do produkcji seryjnej pod koniec 2023 roku. Dla Tomasa i kolegi inżyniera sprzętu Daniela Häggströma zbliża się koniec długiego, ale ekscytującego projektu. Daniel mówi „Istniało wiele iteracji, a każda z nich zajmuje dużo czasu. Wykonanie prototypów zajmuje 30 tygodni, następnie przeprowadzamy właściwe testy, a potem wprowadzamy zmiany przed następną generacją prototypów”.

W ciągu pierwszych kilku lat zespoły zajmujące się sprzętem i oprogramowaniem siedziały obok siebie. Grupa zajmująca się sprzętem była strażnikiem wykonalności propozycji kolegów z branży oprogramowania, podczas gdy zespół zajmujący się oprogramowaniem, zajmujący się pojazdami, dzielił się spostrzeżeniami na temat integracji układu skrzyni biegów z ciężarówką. Tomas wyjaśnia „Codziennie rozmawialiśmy ze sobą. Było wiele prób wzajemnego zrozumienia, pytania na przykład, dlaczego tak ważne jest, aby sprzęt miał hamulec zmiany biegów przy takim poziomie momentu obrotowego”. Daniel kontynuuje „Osprzęt i oprogramowanie skrzyni biegów naprawdę definiują sposób, w jaki korzystasz z samochodu ciężarowego. Pozwalają silnikowi pracować wydajnie i z dużą mocą. A zmiana biegów ma kluczowe znaczenie dla komfortu jazdy pojazdem. Wymiana jest kosztowna, jeśli się zepsuje, więc musisz upewnić się, że wytrzyma przez długi czas. Musieliśmy zrobić to dobrze, gdyż wyznaczy to standard na nadchodzące lata”.

Gotowe do najcięższych zadań

Najbardziej rygorystyczne i szeroko zakrojone testy terenowe odbyły się w kopalni w północnej Szwecji. I to krytyczne opinie operatorów kopalni pomogły zespołowi przewyższyć siebie. Tomas mówi „Nie ma nic trudniejszego niż operacje wydobywcze, więc jeśli sobie z nimi poradzi, poradzi sobie ze wszystkim. Są strome wzniesienia, wiele manewrów cofania i wiele zakrętów na nierównej, luźnej nawierzchni. Jeśli jedziesz pod bardzo strome wzniesienie, a zmiana biegów trwa zbyt długo, ciężarówka stoi w miejscu”.

Produkt, który sprawdza się rok po roku

Daniel ocenia „Było kilka stresujących momentów, ale kierowcy testowi Scania usłyszeli od głównego klienta testowego, że są bardzo zadowoleni z produktu. Myślę, że ostatecznie otrzymaliśmy najlepszy na świecie układ napędowy do ciężkich pojazdów. Tomas zaś dodaje „Teraz mamy produkt, który sprawdzi się w najtrudniejszych warunkach pracy przez wiele lat”.

Kluczowe specyfikacje skrzyni biegów

	G25CH(R)1	G33CH(R)1
Biegi, przód/tył	14 / 4 (opcjonalnie: 8)
Przełożenie, do przodu	20,81:1 do 0,78:1
Przełożenie, bieg wsteczny	16,23:1 do 7,61:1 (opcjonalnie: 2,75:1)
Maksymalny wejściowy moment obrotowy [Nm]	2500	3300
Maksymalny wejściowy moment obrotowy w połączeniu z RBP900 [Nm]	2300	3000
Masa bez retardera [kg]	270	285
Maksymalny moment zwalniacza [Nm]	4700

Tekst: Jarosław Brach

Zdjęcia: Producent