Cele strategiczne fińskiej firmy Sisu Auto w eksporcie pojazdów wojskowych

Fińska firma Sisu przed kilkoma dekadami była liczącym się regionalnym producentem ciężarówek różnych klas i typów, podwozi autobusowych oraz kołowych transporterów opancerzonych. Spośród tej realnie szerokiej gamy wyrobów tylko te ostatnie cieszyły się większym zainteresowaniem na rynku międzynarodowym.

Zmiany w światowym i europejskim sektorze motoryzacyjnym, w tym postępująca oligopolizacja, spowodowały jednak, że de facto od połowy lat 90. ubiegłego stulecia podmiot zaczął odczuwać liczne problemy. Nie rozwiązała ich restrukturyzacja, związana m.in. z wydzieleniem działów odpowiedzialnych za kołowe pojazdy wojskowe (Patria), specjalne osie napędowe (Sisu Axles) oraz ciągniki terminalowe (Partec/Kalmar). Dział ciężarówkowy najpierw zaś nawiązał alians strategiczny z francuskim koncernem Renault Industrial Vehicles, a po jego przejęciu przez Volvo Trucks, z Mercedes-Benz. Skupiono się także na trzech zasadniczych liniach produktów: wysoce specjalizowanych ciężarówkach cywilnych, specjalnych terenowych ciężarówkach wojskowych oraz specjalnych pojazdach wojskowych. Niemniej nie uchroniło to tej części przedsiębiorstwa przed kolejnymi problemami, z jednej strony spowodowany przez przeinwestowanie, z drugiej przez słaby i niestabilny popyt, z trzeciej przez brak właściwej kontroli nad wydatkami. W rezultacie dochodziło do kolejnych zmian własnościowych. Najpierw Timo Korhonen, który od 2010 roku był dyrektorem generalnym Oy Sisu Auto Ab, nabył akcje całej firmy w 2013 roku. Podstawą jego decyzji o zaangażowaniu pozostawała silna wiara w przyszłość fińskiej branży sprzętu transportowego oraz chęć promowania rozwoju produktów krajowych, produkcji i rozbudowanej sieci podwykonawców oraz rozwój działalności poprzez eksport. Jednak dziesięcioletni program rozwoju Sisu Auto wymagał drastycznych inwestycji, szczególnie w dalszy rozwój produktu i ogólnie rozwój operacyjny. Znaczącymi inwestycjami było pogłębienie współpracy z Daimler AG, największym na świecie producentem pojazdów użytkowych, oraz rozwój i produkcja gamy samochodów cywilnych SISU Polar i palety pojazdów wojskowych GTP, które wykorzystują komponenty Mercedes-Benz. W takim układzie w ciągu ostatnich dwóch lat silnym wsparciem dla przyszłych planów spółki stała się rozbudowa bazy właścicielskiej. Timo Korhonen nadal pozostaje właścicielem 68,1% akcji, wieloletni hurtownik części zamiennych TAVO Oy ma ich 7,5%, a państwowa spółka inwestycyjna Suomen Teollisuussijoitus Oy, która szczególnie wspiera wysiłki eksportowe firmy, jest obecnie właścicielem 24,4% spółki. Ta częściowa nacjonalizacja, dokonana w 2023 roku, wynika z chęci zachowania unikatowych technologii oraz stanowi odpowiedź na zmienioną sytuację w zakresie bezpieczeństwa w Europie, co doprowadziło do silnego wzrostu popytu na opancerzone pojazdy wojskowe już po aneksji Krymu w 2014 roku. W odpowiedzi na tę potrzebę rynku Sisu od długiego czasu skupiało swoje zasoby na rozwoju nowych produktów, odpowiadających zmienionym wymaganiom klientów. W efekcie oprócz dostarczonych już prawie 200 silnie opancerzonych, ciężkich pojazdów serii ETP, wprowadzono na rynek lżejszą, chronioną, modułową serię GTP bazujących na innych rozwiązaniach technicznych. Działalność oparta na tym nowym wyrobie dobrze się rozwinęła i na tym etapie wygenerowała już pokaźny portfel zamówień. Produkcja GTP zaczęła zatem systematycznie rosnąć, skupiając się głównie na tym modelu. Rosnące tempo wytwarzania 11 różnych wariantów GTP znajdujących się w portfelu zamówień wymagało od wiosny 2023 roku wykorzystania prawie wszystkich zasobów. W następstwie tego podmiot jest w stanie zbudować około stu pojazdów rocznie. Co więcej, liczba ta będzie stale rosła w miarę rozwoju działalności.

Poza tym produkcja cywilnej rodziny Polar jest kontynuowana zgodnie z planem. Gdy jej tempo na jakiś czas się ustabilizowało, a działalność operacyjna unormowała się, firma ma możliwość kontynuowania produkcji zarówno tych ciężarówek Polar, których portfel zamówień już na tym etapie obejmuje całą produkcję w 2025 roku, jak i dalej rozwijać propozycje dla sił zbrojnych. Przy czym asortyment produktów Polar stanowi tradycyjny szkielet, rozciągający się na cykle rynkowe, co równoważy produkcję w spokojnych fazach innych biznesów. Najważniejszym zadaniem bazy produktów Polar i jej ciągłego rozwoju jest utrzymanie Sisu w czołówce szybko rozwijającego się rozwoju technologii specjalnych ciężarówek, a tym samym umożliwienie firmie produkowania w przyszłości również pojazdów specjalnych do bardzo wymagających zadań operacyjnych. Jednocześnie zaplanowano dalszy rozwój działalności i rozpoczęcie strategicznej ekspansji na rynku eksportu pojazdów wojskowych. Po trudnym finansowo okresie przedsiębiorstwo szybko stała się bardzo rentowne, generując zyski w 2024 roku. Duży wpływ na to miały długoterminowe prace rozwojowe prowadzone od dziesięciu lat. Rentowność działalności w nadchodzących latach została już w dużej mierze zapewniona dzięki dużemu portfelowi zamówień wynoszącemu ponad 200 mln EUR. Realizacja działalności eksportowej i wynikający z niej rozwój będzie dużym wyzwaniem, które będzie wymagało wiele także od partnerów, dostawców, personelu oraz zarządu.

        Tekst: Jarosław Brach

        Zdjęcia: Producent