Pożarnicza ratowniczo-gaśnicza Tatra Force 8×8 CZVS 40 ze zdalnym sterowaniem i systemem kontroli

Została skompletowana druga wersja ciężkiego terenowego opancerzonego samochodu ratowniczno-gaśniczego, opartego na 4-osiowym podwoziu z serii Force z integralnie opancerzoną kabiną wydłużoną załogową i wyłącznie pojedynczym ogumieniem. Pod skrótem CZSV kryje się wielozadaniowa interwencyjna cysternowa wersja ratowniczo-gaśnicza, co samo w sobie jest interesujące. Jednak to, co Tatra przygotowała, nie ma sobie równych w Europie. To bowiem wojskowy pojazd pożarniczy, który do działania w terenie ma własnego drona i nie potrzebuje w ogóle załogi w kabinie, w tym kierowcy! Pojazd „ATLAS”, bo tak się go nazywa, to mianowicie specjalny ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy przeznaczony głownie do gaszenia pożarów w składach amunicji, w tym interwencji po rozproszeniu amunicji w wyniku wybuchu. Dedykowany jest również do gaszenia pożarów w magazynach cieczy łatwopalnych i zakładach chemicznych oraz w innych obiektach wysokiego ryzyka. Przede wszystkim, jak w pierwszej wersji z 2018 roku, załoga jest chroniona przez długą integralnie opancerzoną kabinę z filtrowentylacją, pochodzącą z izraelskiej firmy Plasan, gwarantującą załodze ochronę balistyczną przed skutkami wybuchów (poziom 2 zgodnie ze STANAG 4569), ochronę przed ogniem oraz przed promieniowaniem, skażeniami chemicznymi i biologicznymi. Dzięki temu specjaliści mogą działać nawet w bardzo niebezpiecznych warunkach, na przykład – jak wskazano – w płonącym składzie amunicji. Tę oryginalną kabinę uzupełniono o silne reflektory dalekosiężne, umieszczone pod pochyloną częścią ściany przedniej wraz z szybami, w górnych narożnych partiach pionowego modułu przedniego – przedniej atrapy, w specjalnych osłonach stalowych, wyprowadzonych do przodu na kilkanąscie centymetrów przed tę atrapę. Natomiast interwencje w niebezpiecznych warunkach mogą być przeprowadzane za pomocą układu gaśniczego z rozkładanym ramieniem – tzw. wysięgnika gaśniczego z dyszą/odrzutnikiem pianowym i systemem gaśniczym Cold Cut Cobra. Samochód ten może więc działać w ekstremalnie niebezpiecznych warunkach, w jakich nie może działać żaden tradycyjny odpowiednik. Ten specjalny samochód strażacki został zbudowany na podwoziu Tatra Force T 815-7 poprzedniej generacji, w konfiguracji 8×8. Napędzany jest 6-cylindrowym, rzędowym, 10,8-litrowym silnikiem Cummins ISM11 500 z turbodoładowaniem i chłodzeniem powietrza doładowującego, w nastawie o mocy maksymalnej 373 kW/500 KM i maksymalnym momencie obrotowym 1800 Nm. Ponieważ jest to silnik chłodzony cieczą, chłodnicę do niego umieszczono po prawej stronie, za kabiną. Jednostkę tę połączono też z w pełni automatyczną automatyczną skrzynią biegów Allison ze zmiennikiem momentu obrotowego i z funkcją Pump and Roll. Do tego wszystkie cztery osie są skrętne, co zapewnia doskonałą manewrowość nawet w trudnym terenie. Są to oczywiście osie niezależnie zawieszone, przy pomocy poduszek powietrznych, dających możliwość regulacji wysokości podłoża w górę lub w dól w stosunku do położenia neutralnego. Na wszystkich kołach założono pojedyncze ogumienie z bieżnikiem terenowym. Zmianę ciśnienia w tych oponach zapewnia centralne pompowanie kół w celu dostosowania ciśnienia do rodzaju nawierzchni..Układ hamulcowy otrzymał zintegrowaną sprężarkę elektryczną. Nadwozie zostało wykonane z profili i blach aluminiowych oraz cechuje się inną budowę i aranżacją niż odmiana z 2018 roku, w tym charakteryzuje je dłuższy tylny zwis, pogarszający wartość kąta zejścia. Sam dach ma postać pokładu roboczego w wydaniu antypoślizgowym. Zamocowano na nim skrzynie na wyposażenie gaśnicze i ratownicze, a prowadzi na niego lekka aluminiowa, składana drabinka, usytuowana z tyłu, po prawej stronie. Boczne skrytki na sprzęt i wyposażenie, w liczbie po trzy na każdą stronę – duża, na całą wysokość nadwozia, między osiami i dwie tylne mniejsze, rozmieszczone pozioma niższa i dłuższa nad ostatnią z osi i pionowa węższa i wyższa na tylnym zwisie, są zamykane lekkimi żaluzjami wodo- i pyłoszczelnymi. Pojemność zbiornika na wodę określono na 10 000 litrów, a zbiornika na środek pianotwórczy na 1040 litrów. Oba te zbiorniki są zrobione z włókna szklanego. Autopompa napędzana od przystawki odbioru mocy na skrzyni biegów umożliwia pompowanie w dwóch trybach: niskociśnieniowym z wydajnością 4000 l/min i wysokociśnieniowym z wydajnością 250 l/min. Pojazd ma także zamontowane dwa działka wodno-pianowe – tzw. dysze strumieniowe – jedną odporną na wstrząsy, przednią – zderzakową, o wydajności 5000 l/min oraz drugą umieszczoną na wysuwanym ramieniu o wydajności 3000 l/min, zlokalizowanym z tyłu zabudowy, nad osiami tylnego tandemu o zwiększonym rozstawie. Ramię ma zasięg do 16 metrów wysokości i 14 metrów przy pracy na boki. Ponadto nadwozie jest automatycznie regulowane temperaturowo, łącznie ze zbiornikami, pompami i armaturą. ATLAS wyróżnia ponadto szereg nowoczesnych urządzeń i akcesoriów. Należą do nich na przykład dron DJI Mavic 3 do rozpoznania powietrznego oraz stanowisko operatora w postaci walizki ze statywem i agregatem prądotwórczym. Komunikacja odbywa się za pośrednictwem radiostacji Motorola DM4600, MTM5400 i Cassidian TPM900. Bezpieczeństwo załogi zapewniają zdejmowane metalowe kraty w oknach, światłach i lusterkach oraz osłony rur wydechowych chroniące przed ogniem. Do wykrywania i pracy w środowisku niebezpiecznym zastosowano zaś dozymetr interwencyjny URAD PLUS-S/Y oraz multidetektor substancji niebezpiecznych DRÄGER X-AM 2500. Widoczność w warunkach słabej widoczności zapewniają zintegrowane kamery termowizyjne Dräger UCF 9000, zarówno pokładowe, jak i przenośne. Kompletacja auta obejmuje jeszcze zintegrowaną wciągarkę o sile uciągu 120 kN (12 t) oraz wydajny system oświetlenia o natężeniu 400 000 lumenów. W razie potrzeby ochrony samego pojazdu dostępna jest woda z dodatkowego zbiornika o pojemności 700 litrów. W przypadku skrajnie wysokiego – ekstremalnego zagrożenia, „ATLAS” wykorzystuje układ zdalnego sterowania z interwencją wykonywaną przy pomocy wysięgnika z podniesionego panelu sterowania (bez załogi w rejonie działań) i danymi przekazywanymi za pośrednictwem drona na odległość do 4 km – tzn. dzięki transmisji danych za pomocą drona. W tym trybie pojazd wykorzystuje przede wszystkim system pokładowych kamer, kamer termowizyjnych, lidarów i czujników, zabezpieczających przegląd sytuacji. Dlatego Tatra mocno podkreśla, że ten zbiornikowy wielozadaniowy samochód strażacki ratowniczo-gaśniczy (CZVS 40) to specjalny pojazd interwencyjny, podczas interwencji obsługiwany wyłącznie z kabiny kierowcy, gdy załoga jest chroniona przez opancerzoną kabinę, lub zdalnie ze stanowiska operatora w bezpiecznym miejscu, z odległości do 4 km. Taki samochód strażacki ani nawet inny analogiczny pojazd interwencyjny o podobnym przeznaczeniu nie istnieje dotychczas w Europie.

Model ten cechują następujące wymiary: 13 050 mm długości, 2550 mm szerokości i 3740 mm wysokości. Maksymalna dopuszczalna masa całkowita wynosi natomiast 39 000 kg, a prędkość maksymalna do 110 km/h.

Wariant ten stanowi efekt projektu naukowo-badawczego Sił Zbrojnych Republiki Czeskiej, realizowanego we współpracy z członkami wojskowych jednostek straży pożarnej. W projekcie tym wzięły udział również spółki THT Polička – jako wykonawca zabudowy, TATRA DEFENCE VEHICLE i RCE systems. W zakresie użytkownika końcowego samochód ten został zaś przeznaczony dla Wojskowej Jednostki Straży Pożarnej Armii Czeskiej.

                   Tekst: Jarosław Brach

                   Zdjęcia: Producent